Stłuczenia palców zdarzają się bardzo często. Z przytrzaśnięciem, uderzeniem czy nadmiernym odgięciem palca np. podczas gry w piłkę, z pewnością spotkała się większość osób. Zwykle takie urazy nie są groźne i nie powodują powikłań. Niekiedy jednak mogą prowadzić do poważniejszych i trwałych uszkodzeń.

Czym jest stłuczenie palca?

Stłuczone palce są uciążliwą przypadłością, ponieważ powodują silny ból i dyskomfort. Czasami skutkiem urazu może być również oderwany lub zgnieciony paznokieć, co potęguje dolegliwości bólowe. Stłuczenia najczęściej występują w wyniku uderzenia palca twardym obiektem lub uderzenia palcem w taki obiekt, przytrzaśnięcia (np. drzwiami), bądź upuszczenia na palec ciężkiego przedmiotu.

Stłuczenia są zaliczane do urazów kompresyjnych, czyli powstających na skutek uderzenia. Dochodzi wówczas do przyciśnięcia mięśnia do leżącej pod nim kości. Nie występuje przerwanie ciągłości skóry, natomiast często ma miejsce znaczne krwawienie wewnętrzne. Siniaki zwykle rozlewają się wzdłuż przegród powięziowych. [1]

Niekiedy dochodzi również do zwichnięcia. Taki uraz określa się potocznie jako wybity palec. Objawami są:

  • ból,
  • obrzęk,
  • ograniczenie ruchomości,
  •  zniekształcony obrys stawu,
  •  nieprawidłowe ułożenie stawu.

Dwa ostatnie symptomy nie występują przy samym stłuczeniu. Wówczas palec również mocno puchnie i występuje zasinienie, ale staw znajduje się w prawidłowym położeniu. [1]

Wynika to z tego, że zwichnięcia polegają  na przemieszczeniu końców stawowych kości poza obręb stawu. Jednocześnie często dochodzi do zerwania więzadeł utrzymujących dany staw, a także do uszkodzenia ścięgien. Jak ocenić, czy palec jest wybity? Jedyną skuteczną metodą jest zgłoszenie się do specjalisty, który wykona badanie RTG. Nie warto z tym zwlekać, ponieważ w przypadku zwichnięcia konieczne jest nastawienie i unieruchomienie palca.

Zobacz też:
Co powoduje suchy kaszel? Jak sobie z nim poradzić?

Czy stłuczenie może mieć powikłania?

Najczęściej nawet silne stłuczenie palca u ręki nie powoduje powikłań. Przeważnie pierwsza pomoc, czyli domowe sposoby na stłuczenia, są wystarczające. Zimny okład i opatrunek zapobiegający urażaniu uszkodzonego miejsca przynoszą ulgę bezpośrednio po urazie.

Spuchniętego palca nie należy jednak lekceważyć. Nie zawsze można samodzielnie ocenić, czy doszło do jego wybicia bądź złamania. Palce są mocno unerwione, więc ból może być bardzo silny zarówno w przypadku niegroźnego stłuczenia, jak i przy poważniejszej kontuzji, którą należy skonsultować się z lekarzem. Jedyną skuteczną metodą, aby w pełni ocenić skutki urazu, jest zdjęcie RTG.

Wybicie palca, które nie zostanie odpowiednio leczone, może spowodować zwyrodnienie stawów rąk i doprowadzić do trwałego ograniczenia ruchomości.[2] Dlatego specjalista musi nastawić wybity palec, aby przywrócić stawom fizjologiczne, czyli naturalne ustawienie.

Jeśli z kolei doszło do złamania, kości mogą zrosnąć się w sposób nieprawidłowy, co również skutkuje trwałym uszkodzeniem dłoni. Dlatego zawsze warto udać się do lekarza, nawet w przypadku stłuczenia, które na pozór nie jest groźne.

Co zastosować na ból po stłuczeniu?

Reakcją organizmu na uszkodzenia tkanek  jest ból, którego nasilenie jest ściśle uzależnione od rozległości urazu, a także od jego lokalizacji.  Ból ma charakter ostrzegawczy, dzięki czemu ogranicza aktywność danego stawu i chroni go przed dalszymi uszkodzeniami. [2].

Zazwyczaj w celu łagodzenia dolegliwości bólowych wynikających ze stłuczeń stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe.  Można przyjąć preparat zawierający diklofenak. [2] Ta substancja skutecznie uśmierza bólu związany z ostrymi urazami stawów, a także zmniejsza opuchliznę.  Najlepiej wybrać środki do aplikacji na skórę, np. w formie spreju, ponieważ wykazują one lepsze zdolności wchłaniania. Ponadto stężenie diklofenaku w osoczu krwi wynosi wówczas zaledwie 4,5-6%. Ryzyko pojawienia się działań niepożądanych jest więc minimalne. Diklofenak  rzadko powoduje także podrażnienie lub inne dolegliwości skórne. [2]

Zobacz też:
Proteza całkowita - jak przywrócić funkcjonalność jamy ustnej?

Domowe sposoby na stłuczenia palca zazwyczaj są wystarczające. Niekiedy jednak zimny kompres i sprej przeciwbólowy to za mało. Nieleczone zwichnięcia czy złamania palców mogą skutkować powikłaniami, dlatego zawsze należy zgłosić się do lekarza.

Artykuł we współpracy z Diky

Bibliografia

1. Sułko J., Zamknięte obrażenia tkanek miękkich, 2017: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165546,zamkniete-obrazenia-tkanek-miekkich

2. Skręcenia, stłuczenia, nadwyrężenia – jaki preparat polecić pacjentowi? Mgr.Farm, 2021: https://mgr.farm/farmakoterapia/skrecenia-stluczenia-nadwyrezenia-jaki-preparat-polecic-pacjentowi/

Zobacz także: