Cholesterol stanowi substancję lipidową wywodzącą się z grupy steroli. Występuje w każdej komórce organizmu. Zapewne wiesz, że w twoim organizmie funkcjonują dwa typy cholesterolu. Potocznie mówi się „dobry” i „zły” cholesterol, gdy chodzi o typy HDL i LDL. Swoje nazwy zawdzięczają angielskim rozwinięciom skrótów, które tłumaczy się jako lipoproteiny wysokiej gęstości (HDL) i niskiej gęstości (LDL). Wchodzą one w skład (TC) cholesterolu całkowitego w organizmie, a nie-HDL stanowi parametr określający stężenie w proporcjach pomiędzy dobrym i złym cholesterolem.
Cholesterol nie-HDL – co to jest?
Na początek warto wiedzieć, co to jest cholesterol nie-HDL i w jaki sposób jest określany. To jeden ze wskaźników, które stosuje się przy badaniu lipidogramowym. Mówi się, upraszczając, że jest to suma wszystkich typów złego cholesterolu. Cholesterol nie-HDL obliczany jest właśnie w taki sposób. Wystarczy, że od cholesterolu całkowitego odejmiemy cholesterol pozytywny (HDL).
Cholesterol przenoszony jest wraz z krwią przez lipoproteiny. Tak naprawdę cholesterol nie-HDL jest sumą lipoprotein we krwi, które nie są cholesterolem właściwym. Ważne jest, by utrzymywać cholesterol nie-HDL w normie, ponieważ jego zbyt wysoki lub za niski wskaźnik może prowadzić do rozwoju poważnych chorób. Nadwyżki cholesterolu są transportowane do wątroby, gdzie są rozkładane i usuwane z organizmu – ma to jednak pewne ograniczenie w zależności od wydajności pracy wątroby i organizmu.
Cholesterol nie-HDL – normy
Norma cholesterolu nie-HDL jest odmienna dla osób z różnych grup ryzyka do chorób układu sercowo-naczyniowego. U zdrowego człowieka i osób z grupy niskiego lub umiarkowanego ryzyka sercowo-naczyniowego współczynnik powinien wynosić 145 mg/dl. Z kolei u osób z grupy wysokiego ryzyka współczynnik powinien wynosić 130 mg/dl. Ostatnia grupa bardzo wysokiego ryzyka powinna mieć cholesterol nie-HDL w granicach 100 mg/dl. Oczywiście, delikatne wahania są dopuszczalne, jednak nie powinny się utrzymywać.
Cholesterol nie-HDL wysoki – jak go obniżyć?
Przyczyną występowania podwyższonego cholesterolu mogą być choroby, jak niedoczynność tarczycy, problemy z wątrobą, łuszczyca, zespół nadnerczowy, a także cholestaza. Wysoki poziom cholesterolu może wynikać także z choroby alkoholowej lub nieodpowiedniej diety i trybu życia. Należy pamiętać, że wysoki cholesterol nie-HDL może prowadzić do zawału serca, udaru mózgu, licznych chorób wieńcowych oraz miażdżycy.
W celu obniżenia i zachowania normy cholesterolu nie-HDL należy przede wszystkim wprowadzić zmiany w diecie oraz stylu życia. Codzienny jadłospis powinien ograniczać tłuszcze zwierzęce, masło, jaja, pełnotłuste mleko, ser żółty i tłusty, produkty czekoladowe oraz podroby. Warto zmniejszyć spożywanie potraw ciężkostrawnych i tłustych oraz smażonych. Dodatkowo należy regularnie ćwiczyć i zachowywać aktywność fizyczną.
Jeżeli, mimo wprowadzenia tych zmian, w dalszym ciągu nie możesz osiągnąć normy cholesterolu, lekarz powinien przepisać ci odpowiednie leki obniżające poziom wchłaniania się cholesterolu.
Cholesterol nie-HDL niski – co to oznacza?
Zarówno wysoki, jak i niski cholesterol nie-HDL jest niepokojący. Zbyt niski współczynnik może prowadzić także do osłabienia odporności. To z kolei naraża cię na liczne choroby.
Utrzymujący się poniżej normy cholesterol nie-HDL może wynikać z uwarunkowań genetycznych, a także z marskości wątroby, nadczynności tarczycy oraz zaburzeń odżywiania. U osób młodych problem często jest następstwem diet, głodówek i niedożywienia czy anemii. W takim przypadku konieczne są zmiany w diecie, by była ona zróżnicowana i regularna. Potrzebna jest także właściwa suplementacja.
Warto pamiętać, że cholesterol odpowiada za trawienie tłuszczów i usuwanie toksyn z organizmu. U młodych ludzi ma wpływ na rozwój mózgu. Dbaj o zdrowie i regularnie sprawdzaj poziomu cholesterolu nie-HDL!
Zobacz także:
- Podwyższony cholesterol – objawy i przyczyny. Jak walczyć ze zbyt wysokim cholesterolem?
- Co wspólnego mają cholesterol i wątroba?
- Zioła na cholesterol – czy istnieją leki ziołowe obniżające poziom cholesterolu i trójglicerydów?
- Dieta na obniżenie cholesterolu – zasady
- Profilaktyka wątroby – jakie badania wykonywać?
