Kim jest i czym się zajmuje endokrynolog?
Endokrynolog to lekarz specjalista, który diagnozuje i leczy zaburzenia wydzielania hormonów, czyli choroby układu dokrewnego. Choroby te związane są z zaburzeniami hormonalnymi, które mogą mieć negatywny wpływ na sposób funkcjonowania całego ludzkiego organizmu. Lekarz endokrynolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem samych gruczołów wydzielania wewnętrznego (dokrewnego), jak i leczeniem chorób czy schorzeń wywołanych przez zaburzenia hormonalne.
Czym są gruczoły wydzielania dokrewnego?
W naszym organizmie znajduje się szereg gruczołów dokrewnych – ich zadaniem jest wydzielanie w odpowiednich ilościach hormonów regulujących z kolei pracę innych narządów czy układów. Gruczołami wydzielania wewnętrznego są:
- przysadka mózgowa,
- tarczyca,
- przytarczyce,
- nadnercza,
- trzustka,
- jądra i jajniki.
Endokrynologia to dość skomplikowana dziedzina, bowiem ilość i drogi połączeń między gruczołami wydzielania dokrewnego a innymi narządami są zaskakujące dla laika. Dla przykładu przysadka mózgowa wydziela hormon adrenokortykotropowy, który reguluje czynność wydzielniczą nadnerczy (w niej wydzielana jest np. adrenalina). Objawami nieprawidłowości w ich pracy mogą być np. wzrost stężenia cukru we krwi lub zaburzenia pracy serca.
Dlatego zawsze przy niepokojących objawach należy udać się najpierw do lekarza POZ, a potem, jeśli takie jest jego zalecenie, do endokrynologa – diagnoza może być naprawdę zdumiewająca i nieoczywista. Pamiętaj, aby zawsze zapoznać się z opiniami jakie ma dany endokrynolog. Wrocław, Warszawa, Kraków, Poznań i inne polskie miasta oferują szeroki wybór lekarzy cieszących się zaufaniem pacjentów.
Jakie choroby leczy endokrynolog?
Endokrynolog leczy:
- choroby tarczycy – nadczynność i niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto,
- choroby trzustki – zapalenie ostre i przewlekłe,
- choroby nadnerczy – choroba Addisona,
- choroby przysadki mózgowej,
- zaburzenia czynności wydzielniczej jajników i jąder.
Trzeba jednak wiedzieć, że choroby te manifestują się na wiele różnych sposobów, a ich diagnostyka wymaga przeprowadzenia szeregu badań – i stąd właśnie wizyta u endokrynologa bywa koniecznością.
Kiedy warto się udać do poradni endokrynologicznej?
W przypadku problemów z gruczołami wydzielania dokrewnego mamy do czynienia z całą paletą różnych, czasem nieoczywistych, dolegliwości i nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu.
Do skorzystania z porady lekarskiej powinny skłonić nas następujące objawy:
- zaburzenia miesiączkowania – wówczas pomoże ginekolog endokrynolog,
- przedwczesne dojrzewanie u dziewcząt i chłopców,
- zaburzenia proporcji ciała,
- nadmierne owłosienie ciała u dojrzewających dziewcząt i kobiet,
- nadmierny trądzik – choć wiemy, że trądzik jest zjawiskiem normalnym nie tylko u młodzieży, to jednak czasem okazuje się być objawem nieprawidłowego funkcjonowania gruczołów wydzielania dokrewnego – warto skorzystać z pomocy endokrynologa,
- częste zakażenia i infekcje w obrębie dróg rodnych mogą być spowodowane niedoborem hormonów,
- nadmierny wzrost – może być wynikiem choroby przysadki mózgowej,
- nagły przyrost lub spadek masy ciała – jeśli nie objadasz się i nie głodzisz, a Twoja waga rośnie lub gwałtownie spada, koniecznie zgłoś się na wizytę do endokrynologa,
- wahania nastroju – mogą być wynikiem chorób tarczycy, np. choroby Hashimoto, Gravesa – Basedowa, nadczynność lub niedoczynność tarczycy,
- wypadanie włosów,
- obrzęki,
- nadmierna senność lub pobudzenie,
- nagły spadek lub – przeciwnie – wzrost libido.
Jeśli którekolwiek z wymienionych objawów dotyczą Ciebie, albo towarzyszą im jeszcze inne, których nie wymieniliśmy – to jest to podstawa do tego, aby poszukiwać pomocy endokrynologa.
Drogi postępowania są dwie: możesz poprosić o skierowanie swojego lekarza POZ lub umówić się na wizytę prywatną. W drugim przypadku oczekiwanie na wizytę będzie na pewno znacznie krótsze, ale za badania i testy będziesz musiał zapłacić.
Jak przebiega konsultacja i jakie badania zleca endokrynolog?
Dobry endokrynolog na początku pierwszej wizyty przeprowadzi z pacjentem obszerny wywiad dotyczący odczuwanych objawów, trybu życia, diety, obciążeń rodzinnych, stosowania używek i wielu innych. Należy zawsze odpowiadać na nie zgodnie z prawdą – od tego może zależeć dalsza ścieżka diagnostyczna.
Następnie endokrynolog skieruje nas na dokładne badania diagnostyczne. Może zlecić badanie ultrasonograficzne „podejrzanego” gruczołu, które pozwoli ocenić prawidłowość jego wielkości i budowy jego tkanek oraz wykryć ewentualne zmiany w budowie (na przykład guzy). Zwykle równolegle z badaniami obrazowymi endokrynolog zleci wykonanie badań laboratoryjnych.
Do badań laboratoryjnych należy przede wszystkim poziom hormonów, morfologia, przeciwciała oraz (jeśli lekarz podejrzewa nadczynność przytarczyc) oznaczenie poziomu witaminy D3.
Po przeprowadzeniu wszystkich badań i testów lekarz rozpocznie leczenie lub, jeśli okaże się, że objawy nie mają podłoża endokrynologicznego, skieruje pacjenta do innego specjalisty.
Podsumowanie
Teraz już wiesz jakie zaburzenia i schorzenia leczy endokrynolog. Należy pamiętać, że poprawnie pracujące i zdrowe gruczoły wydzielania dokrewnego są nam w większości przypadków potrzebne nie tylko do komfortowego funkcjonowania, ale też do przeżycia. Dlatego wszelkie niepokojące objawy należy skonsultować od razu, nie czekając aż „przejdzie”.
Zobacz także:
- Trądzik – problem, który najczęściej dotyka młodych ludzi
- Niedoczynność czy nadczynność tarczycy? Dieta wspomagająca proces leczenia
- Ile się czeka na wynik TSH? Normy hormonu we krwi
- Smog a hormony tarczycy noworodków. Niepokojące wyniki badań
- Choroba Hashimoto i niedoczynność tarczycy – dieta, przykładowy jadłospis. Zalecenia diety w niedoczynności tarczycy
