Wady wzroku stają się coraz większym wyzwaniem dla starzejącego się społeczeństwa. Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia nawet 258 mln osób na świecie cierpi z powodu zaburzeń wzroku. Wśród najczęściej wymienianych wad wymienia się przede wszystkim krótkowzroczność, astygmatyzm i prezbiopię. Warto podkreślić, że część z wyżej wspomnianych, jeśli nie jest odpowiednio wcześnie zdiagnozowana, może prowadzić do znacznego pogorszenia jakości życia, a nawet ślepoty.
Stan zdrowia oczu Polaków
Jak wskazują dane Głównego Urzędu Statystycznego, nawet co 2 Polak nosi okulary korekcyjne. Wśród najczęściej występujących wad wzroku w Polsce wymienia się wady refrakcji takie jak krótkowzroczność, astygmatyzm czy prezbiopia. Do podstawowych metod korekcji zalicza się przede wszystkim soczewki kontaktowe i okulary korekcyjne, których stosowanie jest bezinwazyjne i bezbolesne. W wybranych przypadkach także leczenie chirurgiczne może być rozważone. Co szczególnie ważne, to fakt, że odpowiednia korekcja i profilaktyka wad wzroku pozwala uniknąć ślepoty, a także zachować wysoki poziom jakości życia.
Wady refrakcji takie jak krótkowzroczność polegają na nieprawidłowym działaniu układu optycznego gałki ocznej. W miarowym oku promienie światła są skupiane na siatkówce, która następnie przetwarza sygnały, dzięki nim widzimy ostry obraz. W przypadku krótkowzroczności promienie są nieprawidłowo skupiane jeszcze przed siatkówką, co przyczynia się do osłabienia widzenia obiektów znajdujących się w oddali. Przeciwnie ma się sytuacja w przypadku nadwzroczności, gdzie promienie światła skupiane są za siatkówką i wtedy obiekty znajdujące się zarówno w bliskiej i dalekiej odległości mogą być rozmazane.
Krótkowzroczność
Krótkowzroczność to wada refrakcji, która szczególnie często występuje u dzieci i młodzieży, ale także coraz częściej zdarza się i u dorosłych. Szacuje się, że obecnie na to zaburzenie cierpi blisko 1,6 mld osób na świecie, a do 2050 roku krótkowzroczność będzie diagnozowana u blisko połowy populacji.
Wśród przyczyn tej wady wymienia się czynniki genetyczne i środowiskowe, jednakże jak wskazują eksperci, to właśnie prowadzony styl życia ma coraz większe znaczenie w rozwoju krótkowzroczności. Liczne godziny spędzane przed ekranem komputera czy telefonu, brak przerw od sprzętów elektronicznych, a także ignorowanie sygnałów płynących z organizmu uznaje się za główne przyczyny tak nasilonej częstości występowania tego schorzenia. Warto podkreślić, że krótkowzroczność postępująca może przyczynić się do licznych powikłań takich jak jaskra, zaćma, a nawet odwarstwienie siatkówki.
Wśród metod leczenia progresji tej wady wymienia się te tradycyjne i farmakologiczne. Zdaniem wielu najlepsze efekty terapeutyczne daje podawanie kropli z atropiną, jednakże takie leczenie może powodować efekty uboczne. Co ciekawe, rozwój krótkowzroczności możemy również spowalniać. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: https://mamwzrokok.pl/czym-jest-krotkowzrocznosc-przyczyny-i-metody-spowalniania/
Astygmatyzm
Astygmatyzm to kolejna, popularna wada refrakcji. Jak wskazują niektóre źródła, dotyczy on nawet ⅔ osób dorosłych. Na wystąpienie tej wady wzroku wpływa wiele czynników, wśród których wymienia się między innymi czynnik genetyczny, a także warunki środowiskowe. Wada ta objawia się przede wszystkim nieostrym widzeniem i zniekształceniem obrazu. Przyczyną tego jest różna siła w załamywaniu promieni świetlnych w układzie optycznym oka. Oprócz tego zaburzenia również często współwystępują wady rogówki lub soczewki, które nie są sferyczne.
Jak wskazują Eksperci, astygmatyzmowi nie da się zapobiec, ale jak już zostanie zdiagnozowany na poziomie kwalifikującym się do korekcji, nie może być ignorowany. Podstawową metodą korekcji astygmatyzmu jest noszenie odpowiednio dobranych soczewek kontaktowych lub okularów korekcyjnych uwzględniających tę wadę.
Prezbiopia
Prezbiopia jest stanem, który polega na pogorszeniu się zdolności do akomodacji soczewki wewnątrzgałkowej oka. W konsekwencji obserwuje się spadek zdolności do widzenia z bliska. Na początkowych etapach rozwoju prezbiopii charakterystyczne jest zamazywanie się obrazu, szczególnie pod koniec dnia lub przy słabym oświetleniu. Następnie, obserwuje się również trudności w widzeniu obiektów z daleka, po tym, jak przez dłuższy czas inne były obserwowane z bliska.
Jak wskazują specjaliści, zmiany widzenia w prezbiopii wynikają z naturalnych procesów starzenia się gałki oka. Wśród metod korekcji wymienia się przede wszystkim okulary korekcyjne i soczewki kontaktowe. A w bardziej zaawansowanych przypadkach może być rozważany także zabieg chirurgiczny.
Wady wzroku czy zaburzenia w funkcjonowaniu narządu wzroku bez względu na przyczynę w ogromnym stopniu wpływają na jakość życia, budząc niepokój, bezradność i frustrację. Z tego względu, jeśli obserwujemy u siebie pogorszenie widzenia, zaburzenia wzroku czy nawet bóle głowy, nie należy ich ignorować. Warto wybrać się do specjalisty, który postawi odpowiednią diagnozę, a następnie pomoże chronić wzrok.
Bibliografia
- A. Grzybowski i wsp. Epidemiologia i leczenie krótkowzroczności na świecie. Ophtherapy 2017; 4:3:15:129-135.
- O. Partyka i wsp.. Epidemiologia chorób narządu wzroku oraz infrastruktura okulistyki w Polsce. Przegląd Epidemiologiczny 2015; 69: 905 – 908
- T. Tokarzewski. Potrzeby korekcyjne pacjentów 40+. Ophtherapy 2016; 3:4:12:294-298.
- W. Leszczyńska. Astygmatyzm regularny – czynniki wpływające na wielkość i charakter wady refrakcji. Ophtherapy 2014; 1:2:2:128 – 133.
