Barwnik annato – czy należy go omijać szerokim łukiem?

Kontrowersje na temat annato barwnika

Zacznijmy od najważniejszego pytania. Czy barwnik annato jest szkodliwy? Niekoniecznie. Niektóre naturalne barwniki wcale nie wykazują szkodliwych właściwości. Jedną z takich substancji jest właśnie barwnik annato. Obecnie istnieje wiele kontrowersji odnośnie tego, czy barwnik annato jest szkodliwy. Czy może on faktycznie wywoływać alergie lub inne nieprzyjemne skutki? Dowiedz się, jakie skutki zdrowotne ma regularne spożywanie barwnika annato. 

Czym jest barwnik annato?

Barwnik annato to barwnik terpenowy, należący do karotenoidów. Jego skrócona nazwa to E160b. W jego skład wchodzą biksyna i norbiksyna. Choć w rzeczywistości są to dwie różne substancje, oznaczane są tym samym numerem. Annato spotykane jest w dwóch różnych formach, które noszą powyższe nazwy. Różnią się właściwościami i tym, że biksyna rozpuszcza się w wodzie, a norbiksyna w tłuszczach. Spotykany jest, m.in. w serze żółtym. Jest to substancja spotykana w naturze w nasionach drzewa arnoty właściwej. 

E160b – charakterystyka

Barwnik annato jest stosowany w produkcji żywności do stworzenia kolorów: odcieni żółtego i pomarańczowego. Ta nieduża roślina pochodzi z północy Ameryki Południowej. Występuje też w Ameryce Środkowej, Meksyku, Indiach i Wschodniej Afryce. Nasiona używane do produkcji barwnika annato mają charakterystyczny, czerwono-pomarańczowy kolor i trójkątny kształt.

Biksyna otrzymywana jest w następujący sposób – zewnętrzne warstwy nasion drzewa arnoty poddawane są ekstrakcji. Używa się do tego specjalnych rozpuszczalników oraz dwutlenku węgla. Przed zastosowaniem w jedzeniu, rozpuszczalniki zostają oczywiście skutecznie usunięte.

Norbiksyna pozyskiwana jest przez hydrolizę biksyny wodnym roztworem zasady. Otrzymany produkt to przeważnie sole sodowe lub potasowe i inne substancje barwiące. Jeżeli w składzie barwnika annato zawarta jest większa ilość biksyny, ma on kolor pomarańczowy. Natomiast przeważająca norbiksyna w składzie daje barwę żółtą. 

Annato barwnik – zastosowanie kiedyś i dziś

Tradycyjnie, naturalne annato używane było jako przyprawa i barwnik. W smaku substancja ta jest słodko-pieprzowa. Posiada specyficzny, nieco orzechowy aromat. Często wykorzystuje się ją do dań krajów Ameryki Łacińskiej, Karaibów i Filipin. Kultury Majów i Azteków używali ją do barwienia ciał, ust i włosów. Oprócz funkcji dekoracyjnych, chroni skórę przed oparzeniami słonecznymi. Działanie blokujące promienie UV bywa szczególnie korzystne właśnie w tych gorących krajach. Rdzenna ludność Ameryki Południowej przypisywała mu pewne właściwości duchowe. W wielu rytuałach i sztuce symbolizował krew.

Annato to barwnik, który przez wieki służył do farbowania tkanin i produkcji farb. Na zachodzie jest często używany w kosmetyce. Annato to składnik wielu mydeł, czy lakierów do malowania paznokci. Dodaje się go do balsamów, kremów i szamponów. Stosowany od zewnątrz, ma ochronne, przeciwutleniające działanie. Używany jest również do produkcji wosków oraz past do podłóg i obuwia. Tak szerokie możliwości zastosowania sprawiły, że jest to obecnie niezwykle popularny produkt.

Barwnik annato – czy jest szkodliwy?

Annato to barwnik, który został bardzo dobrze przebadany pod kątem właściwości i szkodliwości. Liczne analizy przeprowadzone przez naukowców udowodniły, że w niewielkich ilościach nie wpływa on niekorzystnie na zdrowie. Spożywając zalecaną ilość E160b masz pewność, że barwnik ten nie jest mutagenny, genotoksyczny, ani nie sprzyja tworzeniu się nowotworów.

Annato barwnik w niewielkich ilościach może nawet pozytywnie oddziaływać na twoje zdrowie. Należy jednak uważać, ponieważ u niektórych osób wywołuje czasami alergie. Ciężko jednoznacznie stwierdzić, czy barwnik annato jest szkodliwy. Zależy to od ilości spożycia oraz organizmu. Jeśli nie masz uczulenia, możesz zauważyć pozytywne oddziaływanie substancji E160b. Zawiera on korzystne dla zdrowia przeciwutleniacze. Związki te przeciwdziałają oznakom starzenia się skóry. Annato ma także działanie przeciwbakteryjne i wspomaga gojenie się ran. Długotrwałe zażywanie może nawet uchronić wątrobę przed uszkodzeniami. Wpływa także korzystnie na układ krążenia i przeciwdziała miażdżycy.

Barwnik annato a alergie

Barwnik annato jest jednak mocno szkodliwy dla osób na niego uczulonych. Jeśli należysz do tego grona, możesz po spożyciu odczuwać następujące objawy:

• obrzęk;
• pokrzywka;
• obniżone ciśnienie krwi;
• ból brzucha;
• biegunka;
• zespół jelita drażliwego.

Annato barwnik – gdzie występuje?

Unia Europejska narzuca regulacje co do ilości wykorzystywania E160b. Dopuszczalne jest jego użycie wyłącznie do produkcji niektórych produktów. W połączeniu z kurkuminą, annato nadaje waniliowe zabarwienie lodom i margarynom. Gdzie jeszcze dodaje się ten barwnik?

E160 b – występowanie

Annato barwnik znajdziesz w takich produktach, jak:

• czerwony ser leicester – 50 mg/kg;
• jadalna skórka sera – 20 mg/kg;
• niektóre smaki lodów – 20 mg/litr;
• sery dojrzewające – 15 mg/kg;
• przetwory serowe – 15 mg/kg;
• fermentowane produkty mleczne z dodatkami smakowymi – 10 mg/litr;
• tłuszcze i margaryny – 10 mg/litr;
• polewy do wypieków – 10 mg/litr;
• ryby wędzone – 10 mg/litr;
• przekąski ziemniaczane – 10 mg/kg;
• orzechy w skorupce z przyprawami – 10 mg/kg;
• wyroby piekarnicze – 10 mg/kg.

Annato barwnik – dopuszczalne dawkowanie

Światowa Organizacja Zdrowia ustaliła dopuszczalny dzienny limit spożycia biksyny i norbiksyny. W przypadku pierwszej substancji, ilość ta wynosi 12 mg na 1 kilogram masy. W przypadku norbiksyny jest to wartość zdecydowanie mniejsza – 0,6 mg/1 kg. Dawkowanie barwnika annato powinno być zatem wartością nieprzekraczającą 0,6 mg na kilogram. 

Zalecane maksymalne dzienne dawkowanie dla poszczególnych grup wiekowych wynosi:

• 0,01-0,04 mg/kg dla niemowląt;
• 0,06-0,16 mg/kg wśród dzieci do 3 lat;
• 0,04-0,014 mg/kg u dzieci w wieku pomiędzy 3, a 9 lat;
• 0,02-0,06 mg/kg masy ciała nastolatków w wieku 10-17 lat;
• 0,01-0,03 mg/kg u osób dorosłych i seniorów (wszystkich powyżej 18 lat).

Zobacz także:

• Benzoesan sodu – w jakich produktach go znajdziesz?
• Olej krokoszowy – cudowna substancja prosto z Bliskiego Wschodu
• Olej palmowy – czy warto go włączyć do swojej diety?
• Regulator kwasowości – co to takiego? Czy kwasek cytrynowy jest szkodliwy?
• Olej z pestek winogron nierafinowany czy rafinowany? Jaki olej winogronowy wybrać?