Czym jest kompulsywne objadanie się?
Kompulsywne objadanie się to jedno z zaburzeń odżywiania, które zyskuje coraz większą „popularność” – w złego tego słowa znaczeniu. To zachowanie, które odczuwa chory jako bardzo silną potrzebę jedzenia, w związku z tym zaczyna niekontrolowanie pochłaniać olbrzymie ilości kilokalorii w dość krótkim czasie. Powstrzymanie się od jedzenia w trakcie napadu bywa bardzo trudne, dlatego też chęć opanowania się i nie ulegnięcia pokusie bywa wręcz niemożliwa. Utrata kontroli spożywania jedzenia odbywa się w tajemnicy, samotnie oraz przy poczuciu winy. Kompulsywne objadanie się jest związane z wymknięciem się spod kontroli jedzenia, relacja z jedzeniem zaczyna stawać się „toksyczna”. Zaburzenie te wpływa na zdrowie nie tylko fizyczne, ale w dużym stopniu również na psychiczne.
Przyczyny kompulsywnego jedzenia.
Przyczynami zaburzeń apetytu są: zbyt duże restrykcje żywieniowe, nieumiejętne rozładowywanie napięcia, uleganie pokusom.
Kompulsywne objadanie się jest nawykiem nieświadomie utworzonym i utrwalonym w organizmie. Schemat działania jest na ogół taki sam – w momencie, gdy pojawia się bodziec stresujący, osoba chora nie potrafiąc uporać się z nim zaczyna tłumić swoje emocje w jedzeniu, którego celem jest obniżenie napięcia wynikającego z trudnej sytuacji. Przyczyn zaburzenia może być wiele z racji tego, że dla każdego człowieka bodźcem stresującym może być co innego – dla jednych jest to praca, dla drugich szkoła a dla innych zbliżające się spotkanie towarzyskie.
Przyczyny zaburzenia są wieloczynnikowe. Wyróżnić możemy czynniki psychologiczne, biologiczne oraz środowiskowe.
- Czynniki psychologiczne – choroba bierze się głównie z przyczyn emocjonalnych; osoba chora często odczuwa lęk, stres bądź niepokój, przez które dochodzi do epizodów objadania się.
- Czynniki biologiczne – mówimy o nich w przypadku nieprawidłowego funkcjonowania organizmu; uszkodzenia ośrodka sytości i głodu, w związku z tym organizm nie wysyła do głowy informacji o najedzeniu się.
- Czynniki środowiskowe – wpływ mogą mieć różne sytuacje; przekarmiania w dzieciństwie, brak pokazania dobrych wzorców odżywiania, trudna sytuacja życiowa itp.
Jak rozpoznać kompulsywne objadanie się?
Kompulsywne objadanie się to zachowanie, przed którym ciężko jest się uchronić. Objawia się utratą kontroli nad jedzeniem.
Do charakterystycznych objawów należy przede wszystkim niewłaściwa relacja z jedzeniem. Objawia się ona przede wszystkim utratą kontroli nad spożywanym pokarmem; osoba nie potrafi przestać jeść, nie odczuwa sytości – jest to pierwszy sygnał z którym należy udać się do specjalisty! Kolejnym ważnym symptomem zaburzenia jest traktowanie jedzenia nie tylko jako funkcję dostarczania energii, ale również jako rozwiązanie wszelkich problemów. W momencie wystąpienia stresującej sytuacji, osoba dotknięta zaburzeniem jako jedyny środek wyładowania jedzenia widzi jedzenie, co za tym idzie – zaczyna pochłaniać ogromne ilości kalorii. Po skończonym epizodzie chory odczuwa przygnębienie emocjonalne, ogromne poczucia winy, wstręt do siebie. Co ważne, nie towarzyszą przy tym próby zwrócenia pokarmu (wymioty, środki przeczyszczające), tak jak w przypadku bulimii. Osoba chora ma zaburzony obraz własnego widzenia – spogląda na siebie w sposób krytyczny, widzi w sobie same wady, nie akceptuje swojego wyglądu. Często występują myśli typu „jeśli przybrałam na wadze to dlatego, że jestem taka beznadziejna”, „jeżeli osiągnę wymarzoną wagę to z pewnością odniosę sukces, będę lepiej traktowana”. Zaburzona relacja z jedzeniem jest na tyle silna, że osoba dotknięta chorobą stawia jedzenie i wszystko co się wokół niego otacza, jako najwyższą wartość.
Jak odzyskać kontrolę nad jedzeniem?
Przy leczeniu zaburzenia kompulsywnego objadania się niezwłoczna jest pomoc specjalisty!
Najważniejszym celem jest zdobycie kontroli nad emocjami – umiejętność panowania nad nimi, radzenia sobie z lękiem oraz stresem. Z racji tego, że podłoże kompulsywnego odżywiania się leży w psychice, konieczna jest pomoc specjalisty – psychologa, psychoterapeuty, psychiatry. Odzyskiwanie kontroli to wieloetapowy oraz ciężki proces, którego rolą jest zdanie sobie sprawy, kiedy naszym działaniem sterują zachowania impulsywne. Podczas leczenia istotne jest również redukowanie bodźców stresujących oraz znalezienie „złotego środka”, który pomoże zmniejszać napięcie. Należy pamiętać, że wychodzenie z zaburzeń odżywiania to długotrwały proces, podczas którego zdarza się odnoszenie porażek. Należy się więc skupić na samym procesie, a nie na wyniku.
Zobacz także:
- Uzależnienie od jedzenia – przyczyny i objawy. Jak można je pokonać?
- Brak apetytu – poznaj najbardziej prawdopodobne przyczyny zaburzenia łaknienia. Dowiedz się, jak walczyć z brakiem uczucia głodu!
- Połowa ozdrowieńców po wyjściu ze szpitala cierpi na zaburzenia poznawcze i behawioralne
- Jakie są najczęstsze przyczyny niedożywienia i kto jest na nie narażony?
- Zaniki pamięci – przyczyny i konsekwencje. Czy można się przed nimi uchronić?
