Zakwas chlebowy domowej roboty – zalety

Zakwas chlebowy ma kolejną, ważną zaletę – ma bardzo prosty skład. Robi się go tylko z mąki i wody. W procesie jego fermentacji wytwarzają się tzw. dzikie drożdże i korzystne bakterie. To właśnie im zawdzięczasz piękny, wyrośnięty i smaczny chleb. Młody zakwas do chleba jest zwykle dość słaby, jednak z czasem nabiera większej siły.

Chleby na mące pszennej można piec zarówno na drożdżach, jak i na zakwasie. Natomiast, jeśli chcesz upiec pieczywo na mące żytniej, zakwas chlebowy jest do tego niezbędny. Bez niego żytnie wypieki po prostu się nie udadzą. Satysfakcja z produkcji własnego chleba jest ogromna. Co więcej, takie wypieki są znacznie zdrowsze, smaczniejsze i dłużej utrzymują swoją świeżość. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak zrobić zaczyn na chleb.

Przepis na zakwas – składniki

Zastanawiasz się, jak zrobić zakwas na chleb? Nie jest to wcale tak trudne! Aby zrobić zakwas na chleb potrzebne ci będą jedynie: mąka i woda. Jej rodzaj nie ma większego znaczenia w kwestii skuteczności, jednak wybierz typ 700 lub większy. Możesz użyć mąki żytniej, pszennej lub nawet orkiszowej. 

Zobacz też:
Czerymoja (flaszowiec peruwiański) – najsmaczniejszy owoc świata! Jak i z czym go jeść?

Najłatwiejszy zakwas chlebowy robi się z mąki żytniej. Szczególnie dobrze sprawdzi się tu jej wyższy typ, np. razowy. Ten rodzaj mąki jest najbardziej podatny na proces fermentacji. Ma ona bogate składniki odżywcze, które z łatwością przeradzają się w zakwas do chleba. Jest to najłatwiejszy, najzdrowszy i najbardziej popularny typ zakwasu.

Jeśli chodzi o wodę na zakwas do chleba, najlepsza będzie przegotowana lub przefiltrowana. Nie powinna zawierać ona chloru, dlatego zwykła kranówka się do tego nie nada. Temperatura wody powinna mieć około 38 stopni. Ważne, aby nie przekraczała 40 stopni, ponieważ gorąco zabija zaczyn na chleb.

Dokarmianie zakwasu – co to znaczy?

Ważnym elementem produkcji jest również dokarmianie zakwasu. Jeśli jest on już wystarczająco stabilny, możesz używać dowolnego rodzaju mąki. Sprawdzi się do tego nawet zwykła pszenna o niskim typie. Nie ma przeciwwskazań co do mieszania mąk na późniejszym etapie produkcji. 

Dokarmianie zakwasu w praktyce 

Dokarmianie zakwasu z lodówki wygląda następująco. Wyciągnij go i pozostaw do ocieplenia na około 2 godziny. Dodaj mąkę i wodę i pozostaw w cieple na 12 godzin. Do pieczenia chleba, użyj tyle zakwasu, ile jest podane w przepisie. Z reszty odmierz 50-100 gramów i odłóż je do słoika. Pozostała ilość nie będzie ci potrzebna. Możesz ją wyrzucić lub podarować komuś w prezencie. Jeśli nie planujesz pieczenia, odczekaj 10-12 godzin od dokarmienia. Po tym czasie odmierz powyższą ilość i wstaw ją do lodówki.

Zobacz też:
Lekkie i pyszne ciasto marchewkowe fit – przepis

Jak zrobić zakwas na chleb?

Już wiesz, co jest ci potrzebne do rozpoczęcia procesu. Wiesz także, że przepis na zakwas jest dość prosty,choć wymaga cierpliwości. Produkcja zakwasu chlebowego trwa około 5 dni, w zależności od mąki i warunków. A teraz – jak zrobić zakwas na chleb? Wyjaśniamy krok po kroku!

Dzień 1 – wymieszanie składników na zaczyn na chleb 

Około 100 gramów mąki wymieszaj drewnianą łyżką razem z niewielką ilością letniej wody. Powinno powstać gładkie ciasto o konsystencji ciasta naleśnikowego lub gofrowego. Dobrze jest użyć do tego większego naczynia, w którym zakwas na chleb będzie mógł swobodnie rosnąć. Przykryj miskę czystą ścierką i odstaw w ciepłe miejsce bez przeciągów. Temperatura powietrza powinna wynosić około 25 stopni, dlatego zimą warto postawić miskę w pobliżu kaloryfera. Po upływie 12 godzin, wymieszaj dokładnie ciasto, ponownie przykryj i odstaw na noc w to samo miejsce.

Dzień 2 – dokarmianie zakwasu

Dosyp kolejne 100 gramów mąki i wlej letnią wodę. Konsystencja powinna być taka sama jak po wymieszaniu ciasta pierwszego dnia. Przykryj naczynie ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce. Po 12 godzinach, powtórz proces z dnia poprzedniego.

Dzień 3, 4 i 5 – pilnowanie zakwasu do chleba 

Te dni wyglądają dokładnie tak samo. Codziennie rano dodawaj garść mąki i dolewaj wody. Po uzyskaniu jednolitej, naleśnikowej konsystencji, odstawiaj zakwas chlebowy w ciepłe miejsce. Wieczorem wymieszaj, przykryj i odłóż do rana.

Zobacz też:
Nutridrink – czym jest i kiedy go stosować?

Wieczorem piątego dnia lub rano szóstego dnia, twój zakwas do chleba jest gotowy! Ten przepis na zakwas nie wymaga doświadczenia ani szczególnych umiejętności. Wiesz już, jak zrobić zakwas i co to jest dokarmianie zakwasu. Teraz możesz upiec swój pierwszy chleb na prawdziwym, tradycyjnym, domowym zakwasie.

Ile zakwasu do chleba użyć?

Jeżeli twój zakwas jest już gotowy, pora na pieczenie. Nie zużywaj do tego całego zakwasu. Ile zakwasu do chleba użyć? Weźwiększość wytworzonego zaczynu na chleb, ale 3 łyżki odłóż do słoika. Wstaw go do lodówki. Jest to twoja baza na kolejny zaczyn. Powtarzaj to przy każdym kolejnym pieczeniu – zawsze odkładaj trochę zakwasu na raz następny. W ten sposób, twój zaczyn na chleb staje się coraz mocniejszy. 

Możliwe, że pierwsze chleby, które upieczesz, nie będą spełniały twoich oczekiwań. Młody, świeżo stworzony zakwas na chleb, jest jeszcze słaby. Pieczywo może wychodzić ciężkie i zbite. Mimo to, w smaku i tak będzie dobre. Nie poddawaj się i próbuj dalej. Każdy kolejny wypiek będzie coraz lepszy. 

Jak przechowywać zaczyn na chleb?

Odłożony z poprzedniego pieczenia zakwas na chleb przechowuj w litrowym słoiku w lodówce. Nałóż na niego nakrętkę, ale jej nie dokręcaj. Nie możesz doprowadzić zakwasu do gnicia ani wysuszenia. Zimno po pewnym czasie go dezaktywuje. Jeżeli planujesz piec chleb codziennie, możesz trzymać go w temperaturze pokojowej. Wówczas kontynuuj dokarmianie zakwasu raz na dobę. Jest to niezbędne, aby zaczyn na chleb przetrwał. Nawet trzymany w lodówce i nieużywany musi być dokarmiany raz na 7-10 dni. Uczyń to też zawsze przed wypiekiem nowego chleba. Proporcje mogą być mniejsze niż 100 gramów mąki i wody, ale nie poniżej 50 gramów.Wiesz już, jak zrobić zakwas. Nie jest to proces skomplikowany, ale wymaga nieco cierpliwości. Tego delikatnego procesu niestety nie da się przyspieszyć. Pamiętaj, że każdy zakwas na chleb jest inny, a z czasem staje się coraz silniejszy. Jego zapach i wygląd zależy od rodzaju użytej mąki. O zepsuciu zaczynu świadczy pojawienie się na nim pleśni lub kolor czerwony, czarny, niebieski i zielony. Rozwarstwianie i octowy zapach nie są powodem do obaw. Jest to naturalne zjawisko, które świadczy o pracowaniu zakwasu. Wypróbuj stworzenie swojego pierwszego zakwasu i ciesz się smakiem pysznego, własnego, domowego chleba.

Zobacz też:
Co najlepiej jeść po treningu? Czy powinno się jeść po siłowni?

Zobacz także:

O autorze

Magdalena Złoczewska

Magister filologii angielskiej i pisarka z zamiłowania i zawodu. Swoje artykuły i tłumaczenia zaczęła publikować na papierze i w sieci już w 2017 roku. Zależy jej na tworzeniu wiarygodnych, ciekawych i wartościowych treści, które pomogą czytelnikom zdrowo żyć i dokonywać rozsądnych wyborów. Pasjonuje się podróżami, sztuką i poznawaniem świata. Fitness, zdrowe odżywianie i ekologia to tematy szczególnie bliskie jej sercu. Wiedzę zdobywa na szkoleniach, konferencjach, z literatury i po prostu – z życia.

Zobacz wszystkie artykuły