Choroba wieńcowa pojawia się, gdy tętnice zostają zwężone. Taka przypadłość może mieć wiele przyczyn. Najczęściej obwinia się za to miażdżycę lub inne choroby układu krwionośnego. Niedokrwienie serca objawia się silnym, uciążliwym bólem klatki piersiowej lub nawet zawałem. Rozpoznanie choroby wieńcowej jest niezwykle trudne, ponieważ najczęściej przebiega ona bezobjawowo. Jak uchronić się przed tą zagrażającą życiu chorobą? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej.

Co to jest choroba wieńcowa?

Czy wiesz, co to jest choroba wieńcowa? Ta choroba znana jest też jako niedokrwienie serca. Jest to zespół chorobowy, który charakteryzuje się nieprawidłowym dotlenieniem serca. Dolegliwość ta charakteryzuje się stałym lub okresowym zaburzeniem działania tętnic. Serce nie otrzymuje takiej ilości tlenu i energii, jakich potrzebuje. Niedostateczna ilość krwi i tlenu w tym narządzie może mieć bardzo poważne skutki na resztę twojego organizmu. 

Choroba wieńcowa w świetle statystyk

Wieńcówka jest niestety dość powszechna w Polsce. Lekarze szacują, że cierpi na nią milion osób. Choroba wieńcowa powoduje zawał mięśnia serca – jest to przyczyną zgonów aż 100 tys. Polaków rocznie. Ten wynik oznacza, że jest to najczęstszy powód śmierci w kraju. 

Zobacz też:
Choroba XXI wieku, czyli Zespół Suchego Oka

Kto jest najbardziej narażony na zespół wieńcowy? 

Otóż badania wykazują, że są to:

  • mężczyźni po 40. roku życia;
  • kobiety po menopauzie.

Choroba wieńcowa występuje częściej wśród osób z uwarunkowaniami genetycznymi. W niektórych rodzinach panuje wrodzona predyspozycja do zachorowań na wieńcówkę. Większe ryzyko zachorowania istnieje też wśród osób z innymi chorobami obciążającymi układ krążenia.

Choroba wieńcowa serca – przyczyny

Choroba wieńcowa atakuje, gdy tętnice wieńcowe się zwężają lub całkowicie zatykają. Naczynia te są odpowiedzialne za doprowadzanie krwi do serca. Kiedy jest to utrudnione lub całkowicie niemożliwe – mówi się o zespole wieńcowym. 

Najbardziej znaną przyczyną tej choroby jest miażdżyca – osadzanie się blaszek miażdżycowych wewnątrz ścianek tętnic. W efekcie w tętnicach powstają zwężenia, a krew nie może swobodnie płynąć. W skrajnych przypadkach, może nawet dojść do całkowitego zamknięcia światła tętnicy.

Choroba wieńcowa jest też często związana z nieprawidłową gospodarką lipidową. Jeśli w twoim organizmie znajduje się zbyt dużo złego cholesterolu (LDL) i za mało dobrego cholesterolu (HDL) – jesteś narażony na zespół wieńcowy. 

Inne przyczyny zespołu wieńcowego

Choroba wieńcowa serca może mieć też inne przyczyny – dość powszechne wśród osób powyżej 40. roku życia:

Już sam podeszły wiek może stanowić zagrożenie. Na chorobę wieńcową są znacznie bardziej podatne osoby starsze, szczególnie mężczyźni. Ma to związek z osłabieniem niektórych funkcji organizmu oraz obniżeniem jego sprawności. W związku z tym, musisz być szczególnie uważny na pojawienie się jakichkolwiek niepokojących symptomów. 

Zobacz też:
Uderzenia gorąca – jak radzić sobie z nagłym uczuciem gorąca?

Choroba wieńcowa – objawy

Niedotlenienie serca może przebiegać bez jakichkolwiek objawów. Jeśli wieńcówka nie daje o sobie znać w żaden sposób – nie da się też jej zdiagnozować ani leczyć. Dlatego tak ważna jest odpowiednia profilaktyka i ciągłe dbanie o swoje zdrowie i kondycję.

Najbardziej charakterystyczne objawy choroby wieńcowej to:

  • ból wieńcowy, który pojawia się w klatce piersiowej, w okolicy mostka – może wydawać ci się dławiący lub duszący;
  • ucisk, gniecenie lub uczucie rozrywania klatki piersiowej od środka;
  • ból wieńcowy może być bardzo silny, czasem promieniuje aż do szyi, żuchwy, ramion i brzucha – nasila się podczas wysiłku, stresu, jedzenia posiłków oraz kontaktu z zimnym powietrzem;
  • w przypadku zaawansowanego stadium, ból może atakować nawet w nocy lub podczas spoczynku.

Ból wieńcowy przeważnie objawia się po lewej stronie ciała. Przechodzi samoczynnie w stanie spoczynku po około 10-15 minutach – szybciej po podaniu odpowiedniego leku. Możesz długo cierpieć na niedokrwienie serca i nawet nie zdawać sobie z tego sprawy. Niekiedy, pierwszym objawem choroby wieńcowej może okazać się zawał serca lub niespodziewana śmierć – nagły zgon sercowy.

Jak wykryć zespół wieńcowy? Diagnostyka schorzenia

Abyś mógł jednoznacznie stwierdzić, czy grozi ci niedotlenienie serca, konieczne jest wykonanie EKG. Miarodajne wyniki otrzymuje się jednak podczas lub bezpośrednio po wysiłku fizycznym. Na podstawie takiego badania, lekarz będzie mógł ocenić reakcję twojego serca na wysiłek i wzmożony przepływ krwi.

Zobacz też:
Starczowzroczność – schorzenie oczu w wieku średnim i dojrzałym

Kolejnym badaniem, jakie warto wykonać jest koronarografia. W takim przypadku, lekarz wprowadzi do twojego serca i pobliskich naczyń specjalny cewnik. Podaje się nim tzw. środek kontrastujący. Umożliwia on wykonanie zdjęcia naczyń krwionośnych, które zaopatrują twoje serce w krew i tlen. Jest to bardzo skuteczny, innowacyjny sposób na wykrycie choroby wieńcowej.

Koronarografia pozwala dokładnie zobrazować stan naczyń wieńcowych, zastawek serca i ciśnienia w jego komorach. Jest to cenne narzędzie wykorzystywane przez lekarzy do oceny stanu ryzyka zawału serca. Może być też używane do sprawdzenia drożności wszczepionych bypassów.

Warto też regularnie badać swój poziom cholesterolu, glukozy i ciśnienia we krwi. Regularne powtarzanie tych badań da ci stosunkowo jasny obraz stanu zdrowia twojego układu krwionośnego. Pamiętaj, że profilaktyka choroby wieńcowej jest niezwykle ważna – może nawet uratować ci życie.

Choroba wieńcowa – leczenie

Specjalistyczne leczenie choroby wieńcowej sprowadza się do dwóch metod – farmakologicznej i zabiegowej. W połączeniu z odpowiednią rehabilitacją, są one dosyć skuteczne. W kwestii aktywności fizycznej – nie powinieneś uprawiać mocno wyczerpującego sportu. Duży wysiłek i praca fizyczna mogą pogłębić chorobę wieńcową i powodować zaostrzenia dolegliwości. Aczkolwiek spacery i jazda na rowerze są jak najbardziej wskazane.

Niedokrwienie serca – leczenie farmakologiczne

Jeśli chorujesz też na nadciśnienie, podwyższony cholesterol lub cukrzycę – musisz przyjmować leki przepisane na te dolegliwości. Dodatkowo, lekarz przepisze ci leki na chorobę wieńcową. Powinny one zapobiegać pojawianiu się ostrych napadów oraz skutecznie wyciszać ból.

Zobacz też:
Najlepsze domowe sposoby na zapalenie ucha. Jakie są przyczyny bólu ucha? Dowiedz się, jak złagodzić ból!

Do leczenia choroby wieńcowej najczęściej stosuje się nitroglicerynę. Jeśli zdiagnozowano u ciebie tę chorobę, koniecznie miej ten środek zawsze przy sobie. Podaje się ją podjęzykowo – w ten sposób organizm szybko ją wchłania. Zaczyna działać już po 30 sekundach lub po kilku minutach.

Minusem takiego leczenia są niepożądane skutki uboczne. Należą do nich:

  • bóle głowy;
  • obniżone ciśnienie krwi;
  • ryzyko omdlenia.

Przy chorobie wieńcowej warto też zastosować leki przeciwpłytkowe. Możesz użyć do tego kwasu acetylosalicylowego lub innych środków. Podobne związki mają działanie profilaktyczne. Są dość skutecznym sposobem hamowania rozwoju miażdżycy. Eliminacja ryzyka pogłębiania się choroby wieńcowej jest podstawą leczenia.

Niedotlenienie serca – leczenie zabiegowe

Zabiegi inwazyjne stosuje się tylko wówczas, gdy leki nie przyniosły ci widocznej poprawy. Wieńcówka może być złagodzona operacją angioplastyki. Co kryje się za tym terminem? Angioplastyka to nic innego jak poszerzenie tętnic wieńcowych w zmienionych chorobowo miejscach. Bez obaw – nie jest to szczególnie skomplikowany zabieg. Przebiega podobnie do koronarografii.

Angioplastyka polega na wprowadzeniu cewnika z balonikiem przez tętnicę udową. Ostatecznie dociera on aż do tętnicy wieńcowej prawej lub lewej – w zależności od tego, gdzie zlokalizowany jest problem. Balonik niszczy blaszkę miażdżycową i poszerza naczynie. Dzięki temu polepsza się jej drożność, czyli przepływ krwi i tlenu. Na koniec balonik jest usuwany z tętnicy. Aby choroba wieńcowa nie nawracała, czasem zakłada się specjalną obrączkę lub rurkę. Jest to narzędzie, które zapobiega nawrotom zwężeń. 

Zobacz też:
Suchość w nosie – czy może być objawem choroby? Jak nawilżyć śluzówkę?

Chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej

Dostępne jest także chirurgiczne leczenie choroby wieńcowej. Stosuje się je tylko w skrajnych przypadkach, kiedy żadne inne metody nie pomogły. Polega ono na wszczepieniu bypassów. Chirurg utworzy sztuczne połączenia pomiędzy twoją aortą a tętnicami wieńcowymi. W podeszłym wieku i niektórych przypadłościach, operacja ta może być bardzo niebezpieczna dla twojego życia. Niekiedy jest to jednak jedyny sposób na chorobę wieńcową.

Wieńcówka – leczenie domowymi sposobami

Mimo, iż leczenie choroby wieńcowej wciąż opiera się niestety na leczeniu objawowym, możesz wspomóc je domowymi sposobami. Wtórna i pierwotna prewencja okazują się być bardzo skuteczne. Możesz samodzielnie zapobiegać powstawaniu choroby wieńcowej. 

Co trzeba zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania?

  • całkowicie zrezygnuj z palenia papierosów;
  • wprowadź w swój plan dnia więcej aktywności fizycznej;
  • zmień swoją dietę na zdrowszą – więcej owoców i warzyw, pełnoziarnistych węglowodanów i witamin, mniej tłustego mięsa, potraw smażonych i cholesterolu;
  • postaraj się zmniejszyć ilość stresu w swoim życiu – naucz się podstawowych technik relaksacji, takich jak świadomy oddech, proste rozciągania, odpoczynek na łonie natury, itp.;
  • utrzymuj prawidłową masę ciała – jeśli to konieczne, postaraj się schudnąć i nie obciążaj zbytnio swojego organizmu;
  • jeśli lekarz przepisał ci leki, przyjmuj je regularnie i zgodnie z zaleceniami.

Choroba wieńcowa to przypadłość, której nie należy bagatelizować. W skrajnych przypadkach może nawet zagrażać twojemu życiu. W związku z tym, że tak ciężko wykryć tę chorobę – nie zapominaj o odpowiedniej profilaktyce. Prewencja jest znacznie bardziej skuteczna (oraz prostsza i mniej kosztowna) niż leczenie choroby wieńcowej farmakologicznie lub zabiegowo. W starszym wieku szczególnie ważne jest, aby odpowiednio o siebie zadbać. Zdrowa dieta i zrównoważony styl życia mogą zapobiec wielu nieprzyjemnym i groźnym chorobom.

Zobacz też:
Sprawdź domowe sposoby na łupież. Jak poznać rodzaj łupieżu? Naturalne sposoby walki z łupieżem

Zobacz także:

O autorze

Adam Zieliński

Student ostatniego roku medycyny kultywujący rodzinne tradycje i wartości związane z wykonywaniem zawodów medycznych. Chęć i możliwość niesienia pomocy innym to więcej niż profesja, to prawdziwa pasja, podobnie jak dzielenie się zdobytą wiedzą. Prywatnie mąż i tata dwuletniego letniego syna, dla którego chce być wzorem do naśladowania.

Zobacz wszystkie artykuły