Biały cukier jest niezdrowy, ale co zrobić, jeśli nie możesz obyć się bez słodkiego smaku napojów i żywności? Wybierz zamiennik cukru, czyli słodzik. Zalicza się do nich m.in. sorbitol. Czym on jest i gdzie znajduje zastosowanie?

Sorbitol – co to jest?

Być może spotkałeś się z pojęciem słodzików czy po prostu substancji słodzących, które mają zastępować cukier. W grupie tej znajduje się między innymi sorbitol. Co to jest? To organiczny związek chemiczny, zaliczany do grupy alkoholi cukrowych. Uzyskuje się go na bazie glukozy, poprzez jej redukcję.

Sorbitol w owocach

Sorbitol występuje również w naturze. Jest obecny w składzie wielu owoców, w tym w:

  • gruszkach;
  • śliwkach;
  • jabłkach;
  • brzoskwiniach;
  • morelach;
  • nektarynkach.

Mniejsze ilości sorbitolu znajdują się także w wiśniach czy czereśniach, ale i w głogu i wodorostach. Po raz pierwszy sorbitol pozyskano z owoców jarzębiny. Dziś jednak już się tego nie robi.

Jednocześnie sorbitol jest zaliczany do grupy półsyntetycznych środków słodzących. W przemyśle uzyskuje się go bowiem w procesie uwodornienia glukozy w obecności niklu.

Sorbitol – działanie i właściwości 

Sorbitol jest słodzikiem dlatego też jego właściwości fizykochemiczne są właściwie podobne do właściwości białego cukru. Pod względem fizycznym masz do czynienia z białym proszkiem lub płatkami, które łatwo rozpuszczają się w wodzie, dając jej delikatnie słodki smak. Jednocześnie nie rozpuszcza się on w alkoholu. Jeśli weźmiesz na język sorbitol, poczujesz zimno, porównywalne z tym, jakie uzyskujesz przy zastosowaniu niektórych past do zębów czy gum do żucia. Nie jest tak słodki, jak pozostałe słodziki. Określa się, że ma o nawet połowę mniejszą słodkość niż sacharoza. Najczęściej dostępny jest w postaci 70-procentowego roztworu wodnego.

Zobacz też:
Do czego służą i jak działają receptory smaku? Dowiedz się, czym są kubki smakowe na języku

Sorbitol nie jest jedynie słodzikiem. Może być z powodzeniem wykorzystywany w postaci stabilizatora produktów żywnościowych, ponieważ jest odporny na wysoką temperaturę, brązowienie nieenzymatyczne i hydrolizę. To trwała substancja, która w produktach żywnościowych odpowiada za utrzymanie ich prawidłowej wilgoci i tekstury. Nie wysychają one, co przedłuża ich trwałość. Ma wysoką rozpuszczalność w wodzie, co pozwala mu zwiększać ciśnienie osmotyczne roztworów, do których jest dodawany, przez co może być używany jako konserwant. W składzie występuje pod symbolem E-420.

Czy sorbitol jest zdrowszym odpowiednikiem cukru?

Czy sorbitol może być stosowany jako zdrowszy odpowiednik cukru? Z pewnością wykorzystywany jest do dosładzania wielu produktów, takich jak:

  • żywność niskokaloryczna;
  • batony wysokobiałkowe;
  • desery mleczne i owocowe;
  • lody;
  • wyroby piekarnicze;
  • wyroby kakaowe;
  • sosy;
  • likiery;
  • musztardy.

Sorbitol a kalorie 

Dodawanie sorbitolu do batonów białkowych czy niskokalorycznej żywności mogłoby wskazywać, że on sam jest dietetyczny. Jaką kalorycznością charakteryzuje się sorbitol? Kalorie w jego przypadku są trudne do określenia, ponieważ wszystko zależy od tego, ile słodzika na raz spożyjesz i w jakim stopniu twój organizm zaabsorbuje sorbitol do krwioobiegu.

Kaloryczność sorbitolu szacowana jest:

  • w Stanach Zjednoczonych 100g dostarcza 260 kcal;
  • w Unii Europejskiej 100 g odpowiada 240 kcal.

Dla porównania 100 g cukru to 400 kcal, ale wiedz też, że sorbitol jest o połowę mniej słodki.

Sorbitol a cukrzyca

Zasadniczo sorbitol nie powoduje zwiększenia zawartości glukozy we krwi i nie jest przyczyną nagłych wyrzutów insuliny. Z tego względu wydaje się dobrą alternatywą dla sacharozy dla diabetyków. Jeśli jesteś diabetykiem, zastanów się jednak, czy warto wykorzystywać jako zamiennik cukru właśnie sorbitol. Szkodliwość tego składnika jest coraz częściej wskazywana jako jego wada. Może powodować bowiem u ciebie zaburzenia w funkcjonowaniu układu pokarmowego, zwłaszcza w pracy żołądka i jelit. Nie wolno spożywać go zbyt dużo. W zależności od twojej indywidualnej wrażliwości już od 10 do 50 g dziennie u osoby dorosłej może wywoływać lekkie zaburzenia trawienia oraz biegunki. U dzieci nawet niższe dawki mogą powodować dolegliwości.

Zobacz też:
Rodzaje miodów i ich właściwości. Jaki jest najlepszy miód?

Sorbitol w kosmetykach

Nie tylko w przemyśle spożywczym czy w postaci słodzika wykorzystywany jest sorbitol. Działanie tego składnika docenia przemysł kosmetyczny. Wówczas nazywany jest on nie tylko sorbitolem, ale również jako:

  • sorbol;
  • sorbit;
  • d-glucitol;
  • d-sorbitol.

Powodem, dla którego wykorzystywany jest sorbitol w kosmetykach, jest głównie to, że ma działanie nawilżające i podobnie jak gliceryna wiąże wodę. Dzięki dodaniu go do preparatów kosmetycznych uzyskujesz uczucie gładkości, jedwabistości skóry. Wprowadzany jest głównie do toników i peelingów w stężeniu od 2 do 5 proc. Znajduje się także w niektórych popularnych pastach do zębów i płukankach do ust, pełniąc przy tym funkcję niepróchnicotwórczego alkoholu cukrowego. W swoim składzie sorbitol mają ponadto odżywki, maski i szampony, kremy, balsamy, produkty po goleniu i kosmetyki dla dzieci.

Zobacz także: