Zsiadłe mleko nie jest dziś tak popularne, jak było w przeszłości. Poniekąd wynika to z preferencji społeczeństwa, ale w dużej mierze jest to wynik samej dostępności świeżego mleka. To właśnie z takiego niepasteryzowanego produktu, otrzymanego prosto od krowy, produkuje się zsiadłe mleko. Znane jest ono także jako kwaśne mleko, co zawdzięcza swojemu smakowi. Najlepiej smakuje schłodzone i dokładnie wymieszane. W Polsce często pije się je samodzielnie lub podaje do gotowanych ziemniaków.

Zsiadłe mleko a kefir

Jeśli przeczytasz sam skład z etykiet, możesz stwierdzić, że te dwa produkty mleczne są praktycznie takie same. Czym różnią się więc te wytwory fermentacji mlekowej? Kefir też otrzymasz z mleka i bakterii fermentacji mlekowej. Jednak do jego uzyskania potrzebne ci będą jeszcze tzw. grzybki lub ziarna kefirowe. 

Czym różni się kefir od zsiadłego mleka?

Grzybki kefirowe to inny rodzaj bakterii niż te używane do produkcji kwaśnego mleka. Powodują one fermentację mlekową, ale też alkoholową. Kefir różni się od zsiadłego mleka smakiem i konsystencją. Jest nieco bardziej płynny oraz lekko musujący. Zawiera też śladowe ilości alkoholu, które są wynikiem specyficznego procesu jego fermentacji.

Zobacz też:
Frytki z batatów – zdrowa odsłona ulubionego przysmaku dzieci i dorosłych!

Zsiadłe mleko – właściwości

Czy kwaśne mleko jest zdrowe? Na co pomaga zsiadłe mleko? Po co właściwie je pić? Jest to produkt fermentowany. Podobnie jak inna żywność tego typu zawiera korzystne dla zdrowia bakterie i witaminy. Kwaśne mleko chroni mikroflorę bakteryjną jelit. Sprawia, że działają sprawniej oraz pomaga zwalczać zaparcia i biegunki. Bakterie kwasu mlekowego obecne w zsiadłym mleku redukują ryzyko powstawania infekcji w układzie pokarmowym. 

Kwaśne mleko a nietolerancja laktozy

Zsiadłe mleko na jelita ma prawdziwie zbawienny wpływ. Kwas mlekowy w jelitach usprawnia proces trawienia laktozy. Jest to bardzo korzystne dla osób cierpiących na jej nietolerancję. Fermentowane produkty mleczne są zdrowsze od zwykłego nabiału. Co więcej, pomagają też sprawniej trawić nabiał tradycyjny.

Kwaśne mleko – właściwości prozdrowotne

Ten produkt zawiera też wiele witamin z grupy B. Dzięki temu zsiadłe mleko wspiera prawidłowe działanie mózgu, przemianę materii, dobry wzrok oraz zdrowe serce i mięśnie. Szczepy bakterii w nim zawarte sprawiają, że witaminy te są bardzo dobrze przyswajane przez organizm. Bakterie kwasu mlekowego pomagają zwalczać grzyby i drożdżaki, a także zwiększają odporność.

Jak zrobić zsiadłe mleko?

Zastanawiasz się, jak zrobić zsiadłe mleko samemu? W świeżym krowim mleku proces fermentacji mlekowej zachodzi samoistnie. Odpowiedzialne za to są bakterie zamieszkujące mleko, w jego naturalnej formie. Kwaśne mleko jest przeważnie rozwarstwione i charakteryzuje się gęstym skrzepem kwasowym oraz płynną serwatką. Górna część jest zwykle prawie tak gęsta, jak kisiel lub rzadka galaretka. 

Zobacz też:
Produkty o niskim indeksie glikemicznym nie tylko dla cukrzyków!

Kwaśne mleko z mleka od krowy

Jak zrobić zsiadłe mleko ze świeżego mleka od krowy? Wystarczy pozostawić płyn w ciepłej temperaturze na dzień lub dwa. Latem wystarczy wyciągnąć mleko z lodówki. Zimą postaw je obok lekko ciepłego kaloryfera. Co jakiś czas sprawdzaj wygląd, smak i zapach mleka. Po 24 lub maksymalnie 48 godzinach otrzymasz gotowe, kwaśne mleko. Jeżeli nie użyjesz napoju z pewnego i dobrego źródła, może ci się ono zepsuć. Z zabrudzonego produktu nie otrzymasz zsiadłego mleka.

Zsiadłe mleko a mleko pasteryzowane

Mleko dostępne na półkach sklepowych jest najczęściej produktem pasteryzowanym. Jest ono obrabiane w wysokiej temperaturze. Spora część bakterii ginie podczas tego procesu. Z kolei mleko UHT jest sterylizowane, a naturalne drobinki tłuszczu trwale rozbijają się na małe cząsteczki. Zaletą takiej obróbki jest wydłużona trwałość nawet do kilku miesięcy. Jednak podczas niej traci większość swoich naturalnych właściwości, w tym także zdolność do samodzielnego kwaśnienia.

Peptopnizacja a zsiadłe mleko ze sklepu

Mleko pasteryzowane i UHT po otwarciu ulega peptonizacji. Jest to rozkład frakcji białkowej w napoju. Po takim zepsuciu mleko nie jest zdatne do spożycia. Smak jest gorzki i nieprzyjemny, a ponadto takie mleko będzie toksyczne dla człowieka. Czy da się więc stworzyć zsiadłe mleko z takiego kupnego produktu? Są na to pewne sposoby.

Czy da się zrobić kwaśne mleko z tego sklepowego?

W dzisiejszych czasach nie każdy ma dostęp do naturalnego krowiego mleka. Jak zrobić zsiadłe mleko z napojów dostępnych w sklepie? Mleko UHT całkowicie się do tego nie nadaje. Możesz jednak zrobić własne kwaśne mleko z produktu ze sklepu, który jest pasteryzowany. 

Zobacz też:
Czy warto zamienić cukier na mannitol? Poznaj właściwości tego słodzika

Zsiadłe mleko – przepisy

Przepis na zsiadłe mleko wygląda następująco:

  • będą ci potrzebne: 1 litr pasteryzowanego mleka i 3-4 łyżki kwaśnej śmietany. Musi być ona bez dodanych konserwantów, z żywymi szczepami bakterii. Jeśli posiada jakiekolwiek inne dodatki, cały proces ci się nie uda. Zamiast śmietany możesz dodać tyle samo zsiadłego mleka – kupionego lub uzyskanego z poprzedniej partii. Dla pomyślnego efektu najważniejsze są żywe szczepy bakterii mezofilnych;
  • używaj wyłącznie sterylnego sprzętu, który jest czysty i najlepiej – wyparzony. Śmietana musi być w temperaturze pokojowej. Mleko powinno mieć temperaturę około 22-28°C. Podgrzej je w garnku i monitoruj temperaturę termometrem. Po lekkim ogrzaniu mleka ściągnij je z ognia, aby jego temperatura bardziej nie wzrosła;
  • dodaj śmietanę do mleka i dokładnie je ze sobą wymieszaj. Pozostaw tę mieszankę w umiarkowanie ciepłym miejscu na około 1-2 dni. Po tym czasie powinieneś otrzymać własne zsiadłe mleko. Rozpoznasz je po gęstej i rozwarstwionej konsystencji, specyficznym zapachu oraz kwaśnym smaku.

Kwaśne mleko w twoim jadłospisie

Zsiadłe mleko możesz pić bez dodatków, ale znakomicie sprawdzi się też do wyrobu niektórych potraw:

  • to świetna baza do słodkich koktajli i deserów (zamiast kefiru lub jogurtu). Wypróbuj galaretkę ze zsiadłego mleka, np. z dodatkiem truskawek lub innych ulubionych owoców. Wystarczy odrobina żelatyny, aby stworzyć z napoju deser;
  • może być wykorzystane do produkcji serów (zarówno twardych, dojrzewających, jak i miękkich);
  • wystarczy dodać jajko, mąkę i nieco cukru, aby cieszyć się swojskimi, pożywnymi placuszkami. Możesz dodać do nich plasterki jabłka lub innych owoców. Racuchy świetnie smakują oprószone cukrem pudrem;
  • można je wykorzystać do różnych wypieków, zamieniając na nie inne tłuszcze. Domowy chleb lub ciasto z dodatkiem zsiadłego mleka będą miały nietypowy smak Będą także bardziej wilgotne i puszyste.
Zobacz też:
Migdały – dodatek do kuchni i nie tylko. Jak i po co jeść migdały?

Jak widzisz, ten produkt fermentacji mlekowej jest uniwersalny. Można stosować takie mleko do wielu różnych przepisów. Z pewnością zaskoczysz w ten sposób swoich domowników. Kwaśne mleko nie jest niestety zbyt popularne, ale warto włączyć je do swojej diety ze względu na liczne prozdrowotne właściwości. Zsiadłe mleko działa szczególnie dobroczynnie na jelita i cały układ trawienny. Najlepiej cieszyć się takim napojem własnej roboty. Wytworzenie własnego wcale nie jest skomplikowane. Wypróbuj przepis, a już nigdy nie kupisz w sklepie gotowego produktu.

Zobacz także:

O autorze

Magdalena Złoczewska

Magister filologii angielskiej i pisarka z zamiłowania i zawodu. Swoje artykuły i tłumaczenia zaczęła publikować na papierze i w sieci już w 2017 roku. Zależy jej na tworzeniu wiarygodnych, ciekawych i wartościowych treści, które pomogą czytelnikom zdrowo żyć i dokonywać rozsądnych wyborów. Pasjonuje się podróżami, sztuką i poznawaniem świata. Fitness, zdrowe odżywianie i ekologia to tematy szczególnie bliskie jej sercu. Wiedzę zdobywa na szkoleniach, konferencjach, z literatury i po prostu – z życia.

Zobacz wszystkie artykuły