Dna moczanowa – dieta, która pomoże w leczeniu podagry. Sprawdź, co jeść przy dnie moczanowej, a czego unikać!

Dna moczanowa bywała niegdyś nazywana „chorobą królów”, ze względu na przekonanie, że ma związek ze spożywaniem nadmiernych ilości mięsa i alkoholu. Obecnie wiadomo, że nie jest to do końca prawda. Nadal jednak zmiana stylu życia polegająca m.in. na sporządzaniu prawidłowo zbilansowanych posiłków, należy do jednego z elementarnych sposobów wspierania walki z chorobą. Sprawdź, na czym polega dna moczanowa. Dieta, której należy przy niej przestrzegać, jest bardzo ważna, więc dowiedz się, jak może wyglądać przykładowy jadłospis.

Co to jest dna moczanowa?

Dna moczanowa (inaczej podagra, skaza moczanowa lub po prostu artretyzm) jest chorobą podobną do zapalenia stawów. Zostaje wywołana przez nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi i jest związana z nieprawidłową przemianą puryn. W wyniku choroby w stawach, ścięgnach, a także i innych narządach odkładają się kryształki moczanu sodu, które powodują spory ból. Podczas choroby występują ostre napady, a z czasem zapalenie może przejść w przewlekły stan. Może to doprowadzić nawet do uszkodzenia kości i chrząstki stawowej.

Co może być źródłem podagry?

Dnę moczanową znacznie częściej diagnozuje się u mężczyzn. Zazwyczaj występuje ona u panów po 40. roku życia, otyłych lub z nadwagą, którzy prowadzą niezdrowy tryb życia. Silny stres, zmęczenie psychiczne i fizyczne, nadciśnienie tętnicze, nadużywanie alkoholu i spożywanie produktów zawierających znaczną ilość puryn (są to głównie te bogate w białko) doprowadza do częstszych napadów dny moczanowej. Dieta musi być wówczas odpowiednio dobrana, ale to opiszemy nieco później.

Przyczyny występowania skazy moczanowej

Chociaż dawniej sądzono, że bezpośrednią przyczyną dny moczanowej jest nieprawidłowa dieta, obecnie doszukuje się jej gdzie indziej. Za pierwotny powód pojawienia się choroby odpowiadają mutacje genów, które zaburzają proces transportowania kwasu moczowego w organizmie.

Zdarza się także, że dna moczanowa jest nabyta. Wynika wówczas z innych problemów zdrowotnych, np.:

• chorób nerek;
• białaczki;
• łuszczycy;
• nowotworów krwi.

Ponadto przyczyną występowania skazy moczanowej może być zatrucie ołowiem, radioterapia, a także przyjmowanie niektórych leków (np. na nadciśnienie).

Dna moczanowa – objawy choroby

Do początkowych objawów skazy moczanowej należy ostre zapalenie stawów, które da o sobie znać silnym bólem. Najczęściej pojawia się w nocy albo wcześnie rano i może trwać nawet kilka godzin. Dolegliwości bólowe są zwykle na tyle uciążliwe, że bardzo szybko pacjent zaczyna poszukiwać pomocy lekarza i diagnozy.

Prócz bólu do najczęściej pojawiających się objawów nieprawidłowego poziomu kwasu moczowego we krwi należą:

• obrzęk stawów;
• ból kręgosłupa;
• dolegliwości nadgarstków i kciuków;
• ból dużego palca u stopy;
• ból stawu kolanowego;
• gorączka i dreszcze;
• problemy ze snem;
• zaczerwienienie i napięcie skóry w miejscu zapalenia;
• ograniczenie ruchomości stawów;
• złuszczanie naskórka;
• guzki dnawe na stawach.

Dna moczanowa – dieta i jej znaczenie

Głównym celem leczenia dny moczanowej jest doprowadzenie do obniżenia poziomu kwasu moczanowego we krwi. Prócz włączenia farmakologii, bardzo ważne jest wprowadzenie zmian w codziennym jadłospisie. Niektóre produkty są bogate w puryny i aminokwasy i mogą zaogniać objawy choroby. Właśnie dlatego przy dnie moczanowej dieta odgrywa niezwykle istotną rolę. Oto kilka ważnych zasad.

1. Szczegóły dotyczące sposobu żywienia ustala lekarz.
2. Jadłospis powinien być odpowiednio zbilansowany i zawierać duże ilości produktów bogatych w witaminę C.
3. Zazwyczaj w przypadku podagry nie zaleca się restrykcyjnych głodówek, chociaż czasami osobom ze znaczną otyłością specjalista może zasugerować ograniczenia kaloryczne, celem zrzucenia zbędnych kilogramów.
4. Pacjenci powinni wypijać ok. 2 litrów wody na dobę; pomoże to w częstszym wydalaniu kwasu moczowego wraz z moczem, co z kolei pozwoli zapobiec tworzeniu się kamieni nerkowych.

Co jeść przy artretyzmie?

Przy dnie moczanowej dieta wymaga spożywania głównie produktów o niskiej zawartości związków purynowych. Zalicza się do nich:

• warzywa – dopuszczalna jest większość warzyw, np. kalafior, cukinia, ogórki, pomidory, marchew, sałata, ziemniaki, buraki, papryka, szparagi, kapusta itp.;
• owoce – można jeść niemal wszystkie owoce;
• produkty zbożowe – ryż, kasza, makaron, pieczywo;
• nabiał – mleko (w tym zsiadłe), kefir, maślanka, chude twarogi, żółty ser;
• jajka;
• tłuszcz – w niewielkich ilościach, przede wszystkim oleje roślinne na zimno;
• mięso – w bardzo niewielkich ilościach (drób, królik, wieprzowina i wołowina, gotowana szynka);
• ryby – takie jak dorsz, flądra, sandacz, mintaj, lin.

Czego unikać przy podagrze?

Pacjenci z dną moczanową powinni wystrzegać się w swojej diecie tych produktów, które sprzyjają produkcji kwasu moczowego w surowicy krwi. Należą do nich przede wszystkim:

• mięso – podroby (ozory, serca, wątróbki itp.), galarety, dziczyzna, przetwory (wędzone mięsa, konserwy, wędliny), wywary z kości;
• owoce morza i niektóre ryby – np. śledzie, sardynki, szproty, wędzona makrela;
• kawa i herbata;
• nabiał – tłusty biały ser, sery topione i pleśniowe;
• tłuszcze zwierzęce – słonina, łój, smalec;
• niektóre warzywa – np. brokuł, szczaw, zielony groszek, szpinak, fasolka szparagowa, soczewica;
• kakao i czekolada;
• ostre przyprawy;
• suszone grzyby.

Przykładowy jadłospis przy skazie moczanowej

Jak już wiesz, w przypadku dny moczanowej dietę ustala lekarz po uprzednim dokładnym przebadaniu pacjenta. Zazwyczaj zaleca się, aby jeść w regularnych odstępach czasu, mniej więcej 4 razy dziennie, a po ostatni posiłek sięgać na 3-4 godziny przed snem. Dozwolone jest gotowanie na parze i w wodzie, duszenie bez obsmażania oraz pieczenie. Przykładowy dzienny jadłospis tej diety może wyglądać następująco:

1. Śniadanie – kanapki na razowym chlebie z twarogiem, rzodkiewką i czerwoną papryką; koktajl z truskawek lub zioła do picia;
2. Drugie śniadanie – kanapki z gotowaną szynką na razowym chlebie, sałatka owocowa (np. z jabłek, cytrusów, gruszek); do picia zioła lub woda;
3. Obiad – risotto z warzywami;
4. Podwieczorek – pudding z kaszy jaglanej z miodem i śliwkami;
5. Kolacja – omlet z pomidorami i szczypiorkiem.

Artretyzm – podsumowanie

Jeśli cierpisz na dnę moczanową, dieta będzie bardzo istotna dla przebiegu choroby. Problem jest bolesny i znacznie ogranicza pacjentom normalne funkcjonowanie. Aby zapobiec nawrotom choroby, niezbędne będzie zarówno leczenie farmakologiczne, jak i zastosowanie odpowiedniej diety. Masz już podstawową wiedzę i przykładowy jadłospis, więc podagra nie powinna być tak uciążliwa!

Zobacz także:

• Co można, a czego nie wolno jeść przy dnie moczanowej?
• Dna moczanowa – jak rozpoznać rozwijający się artretyzm? Czy grozi Ci podagra?
• Dieta przy Helicobacter pylori – leczenie zakażenia. Jaką stosować dietę? Co jeść, a czego unikać?
• Dieta lekkostrawna – zasady, zalecenia i przykładowy jadłospis łatwostrawnych posiłków
• Jeżeli męczy cię refluks, dieta może okazać się bardzo pomocna! Poznaj najnowsze zalecenia, które przyniosą ci ulgę