Grzyby shiitake – uprawa

Grzyby shiitake pochodzą z Azji. W tamtejszej medycynie używane są od ponad 2 tysięcy lat. Są niezwykle popularne na Dalekim Wschodzie. Znane są także pod nazwą twardnika japońskiego lub jako twardnik jadalny. W swoim naturalnym środowisku, grzyby japońskie rosną w dużych zbiorowiskach na pniach martwych drzew liściastych. 

Uprawa grzybów shiitake wcale nie jest trudna. Co ciekawe, możesz to robić nawet u siebie w domu. O uprawie grzybów shiitake pomyśl wczesną wiosną. Grzyby japońskie najlepiej czują się w temperaturze pomiędzy 16 a 19 stopni. Nie potrzeba im wiele światła. Najlepszym podłożem do własnej uprawy grzybów shitake będzie kostka z drewnianych wiórów drzewa liściastego. Możesz ją nabyć przez Internet. Grzyby potrzebują bardzo dużej wilgotności do wzrostu, a więc zraszaj je kilkukrotnie w ciągu dnia. Już po tygodniu zbierzesz spory plon. Grzyby są gotowe do jedzenia, a kostka do ponownego użycia!

Japońskie grzyby shitake – wartości odżywcze

Być może spotkałeś się z teorią, że w shitake nie znajdują się żadne wartościowe składniki. Niektórzy twierdzą wręcz, że grzyby japońskie kumulują w sobie szkodliwe substancje. Prawda może cię zaskoczyć! Eksperci uznają grzyby shitake za prawdziwy superfood. W niektórych kręgach znane są wręcz pod nazwą eliksiru życia. 

Zobacz też:
9 powodów, dlaczego warto jeść orzechy włoskie

W 100 gramach grzybów shitake znajduje się wiele składników odżywczych. Poniższe wartości podane są na kolejno grzyby surowe/ugotowane/suszone:

  • wartość energetyczna – 34/56/296 kcal;
  • białko ogółem – 2,24/1,56/9,58 g;
  • tłuszcz – 0,49/0,22/0,99 g;
  • węglowodany – 6,79 g/14,39/75,37 (w tym cukry 2,38/3,84/2,21);
  • błonnik – 2,5/2,1 g/11,5.

Grzyby shitake – witaminy

Grzyby japońskie zawierają:

  • witaminę C – 0/0,3/3,5 mg;
  • tiaminę – 0,015/0,037/0,300 mg;
  • ryboflawinę – 0,217/0,170/1,270 mg;
  • niacynę – 3,877/1,500/14,100 mg;
  • witaminę B6 – 0,293/0,159/0,965 mg;
  • kwas foliowy – 13/21/163 µg;
  • witaminę D – 18/28/154 IU.

Grzyby shitake – minerały

Grzyby shitake są bogate w:

  • wapń – 2/3/11 mg;
  • żelazo – 0,41/0,44/1,72 mg;
  • magnez – 20/14/132 mg;
  • fosfor – 112/29/294 mg;
  • potas – 304/117/1534 mg;
  • sód – 9/4/13 mg;
  • cynk – 1,03/1,33/7,66 mg.

Grzyby shiitake – właściwości

Spróbuj założyć własną uprawę grzybów shiitake lub po prostu kup gotowe grzyby japońskie. Przekonaj się, że właściwości tej unikatowej rośliny są niesamowite:

  • wzmocnienie układu odpornościowego. Zawierają unikalną kombinację przeciwutleniaczy. Regularne spożycie tych grzybów shitake uchroni twój organizm przed stresem oksydacyjnym. Jest to także bogate źródło germanu, który wspomaga dotlenienie komórkowe i wzmacnia odporność. Jeśli włączysz grzyby shiitake do swojej diety, zauważysz lepszą sprawność układu immunologicznego. Dania z dodatkiem shiitake są w Azji popularne jako domowy lek na grypę;
  • działanie przeciwnowotworowe. Grzyby shitake zawierają polisacharydy, które w medycynie stosuje się do powstrzymywania rozwoju guzów i powstawaniu przerzutów. Zawarte w nich białko wywołuje reakcję odpornościową na zwykłe choroby wirusowe oraz raka. Nie można oczywiście traktować shitake jako cudownego leku przeciwnowotworowego. Jednak właściwości grzybów shiitake sprawiają, że często wykorzystuje się je do wspomagania leczenia raka. Szczególnie przydatne są do walki z rakiem żołądka, szyjki macicy, prostaty, piersi i jelita grubego;
  • wsparcie układu sercowo-naczyniowego. Shiitake skutecznie redukują poziom cholesterolu we krwi. To działanie zapewnia substancja zwana erytadainą. Znacznie obniża ona poziom lipidów we krwi. Stymuluje także przekształcanie tzw. złego cholesterolu w dobry; 
  • grzyby shiitake wykazują właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe. Potrafią ukoić skołatane nerwy i obniżyć ciśnienie.
Zobacz też:
Refluks a dieta. Co jeść przy refluksie, a jakich produktów należy się wystrzegać?

Grzyby shiitake – gdzie kupić?

Kuchnia azjatycka staje się coraz bardziej popularna w krajach europejskich. Dzięki temu w polskich sklepach znajdziesz już wiele egzotycznych produktów. Zastanawiasz się, gdzie kupić grzyby shiitake? W wielu supermarketach dostaniesz zarówno świeże, jak i suszone grzyby shitake. Dostępne są również w sklepach typowo azjatyckich i tych ze zdrową żywnością. Możesz też pokusić się o zamówienie ich przez Internet. 

Warto upewnić się, czy grzyby japońskie pochodzą z upraw ekologicznych. Zrównoważona hodowla oznacza nie tylko lepszą jakość, ale i więcej wartości odżywczych. Kupując z pewnych źródeł, masz pewność, że grzyby nie zawierają żadnych wspomagaczy, ani szkodliwych substancji. 

Shitake – cena

Cena grzybów shiitake bywa różna. 50 gramów suszonych grzybów wynosi przeważnie około 10-15 zł. 200 g świeżych shiitake kosztuje około 8 złotych. Dostępne są także jako kapsułki. Możesz zażywać je jako suplement zrównoważonej diety. W takiej formie cena shitake jest znacznie większa. 60 tabletek to koszt około 90 zł. Zdecydowanie bardziej opłaca ci się jeść je w formie świeżej lub suszonej. Kupując tabletki, nie skorzystasz też z walorów smakowych tych pysznych grzybów.

Shiitake – przechowywanie

Świeże grzyby shitake najlepiej przechowywać w lodówce. Włóż je najpierw do papierowej torby, dzięki czemu nie nasiąkną zapachami innej żywności. W ten sposób utrzymają swoją świeżość przez około tydzień. Grzyby japońskie suszone trzymaj w luźno zamkniętej, papierowej torbie. Położone w ten sposób w suchym i przewiewnym miejscu z pewnością nie spleśnieją. 

Zobacz też:
Czerwone banany – właściwości owoców. Kiedy banan czerwony jest dojrzały?

Grzyby japońskie – przyrządzanie

Grzyby shitake wykorzystuje się jako alternatywę mięsa w wegańskich potrawach. Jest to popularny zamiennik ze względu na swój unikalny smak i konsystencję. W wersji marynowanej są szczególnie aromatyczne i pełne smaku. Grzyby japońskie są bardzo uniwersalne. Możesz używać ich do przyrządzenia pysznych sosów, zup, sałatek, gulaszów i przekąsek. Znakomicie dopełniają się z makaronem ryżowym, pszennym oraz ryżem. 

Jeżeli używasz grzybów shitake suszonych, koniecznie najpierw je namocz. Długość moczenia zwykle podana jest na opakowaniu. Świeżych nie gotuj zbyt długo. Stają się wtedy twarde i łykowate. Wystarczy krótka obróbka. Dodawaj je pod koniec gotowania dań. 

Grzyby shitake – przepisy

Szukasz pomysłów na dania z grzybami japońskimi? Poniżej znajdziesz kilka prostych przepisów.

Zupa z grzybów japońskich

Przygotuj 100 g grzybów shitake, 2 łyżki masła, 1 litr bulionu lub rosołu, 1 cebulę, mąkę lub śmietanę do zabielenia, sól, pieprz oraz pieczywo na grzanki. Pokrojone grzyby i cebulę podsmaż i podduś na maśle. Dodaj śmietanę lub mąkę i wymieszaj, aby nie wytworzyły się żadne grudki. Zawartość patelni przełóż do gotującego się rosołu. Dopraw solą i pieprzem. Tak przyrządzoną zupę podawaj z grzankami lub prażonymi orzechami. 

Wegański bekon

Pokrój shitake w cieniutkie plasterki, a następnie dokładnie pokryj sosem sojowym (około 1-2 łyżki na 6 świeżych grzybów). Podsmażaj tak zamarynowane grzyby japońskie ułożone osobno na patelni. Dopraw je wędzoną papryką. Na koniec dodaj łyżkę syropu klonowego i smaż dalej, aż japońskie grzyby shitake się skarmelizują. Najlepiej smakują dobrze przysmażone, z chrupiącymi brzegami.

Zobacz też:
Co jeść przed treningiem? Podstawowe zasady, o których musisz pamiętać!

Możesz dowolnie eksperymentować z grzybami japońskimi w wielu potrawach. Dodawaj je do warzywnych curry, mięsnych sosów lub dań chińskich. Kuchnia azjatycka wykorzystuje te wartościowe grzyby do większości przepisów. Pójdź w ich ślady!

Zobacz także:

O autorze

Magdalena Złoczewska

Magister filologii angielskiej i pisarka z zamiłowania i zawodu. Swoje artykuły i tłumaczenia zaczęła publikować na papierze i w sieci już w 2017 roku. Zależy jej na tworzeniu wiarygodnych, ciekawych i wartościowych treści, które pomogą czytelnikom zdrowo żyć i dokonywać rozsądnych wyborów. Pasjonuje się podróżami, sztuką i poznawaniem świata. Fitness, zdrowe odżywianie i ekologia to tematy szczególnie bliskie jej sercu. Wiedzę zdobywa na szkoleniach, konferencjach, z literatury i po prostu – z życia.

Zobacz wszystkie artykuły