Wirowanie w głowie, uczucie braku stabilności, nagła słabość – brzmi znajomo? Są to tzw. zawroty głowy. Nie jest to choroba sama w sobie. Przeważnie nie oznacza też nic groźnego. Możliwe, że sam zbywasz je jako nic nieznaczący, lekko uciążliwy objaw. Aczkolwiek mogą też świadczyć o obecności różnych chorób. Mocne zawroty głowy powinny wzbudzić twój niepokój, szczególnie jeśli pojawiają się dość często. Kiedy zawroty głowy faktycznie nie świadczą o niczym niebezpiecznym – a kiedy należy się nimi martwić?
Zaburzenia równowagi – co to właściwie jest?
Zawroty głowy to specyficzne uczucie ruchu wirowego w głowie. Z pewnością nie raz doświadczyłeś tego nieprzyjemnego uczucia. Możesz mieć przy tym wrażenie, że cały świat wiruje ci przed oczami, a ty nie możesz nic z tym zrobić. Skutkuje to pewną bezradnością, dyskomfortem i zaburzeniem równowagi.
Objawy towarzyszące zawrotom głowy
Dolegliwości tej mogą czasem towarzyszyć inne symptomy. Należą do nich:
- nudności;
- wymioty;
- oczopląs;
- fale gorąca;
- ból głowy;
- podwójne lub zniekształcone widzenie;
- szum w uszach;
- ogólna dezorientacja.
Narządy odpowiedzialne za utrzymanie równowagi w ciele
Zawroty głowy są nieco bardziej złożonym zjawiskiem, niż mogłoby ci się wydawać. Utrzymanie równowagi w ciele wymaga współpracę aż trzech różnych narządów:
- narządu przedsionkowego – znajdującego się w twoim uchu wewnętrznym;
- prawidłowo działającego wzroku;
- receptorów czucia głębokiego – zlokalizowanych w mięśniach, stawach, ścięgnach i skórze.
Dopiero, gdy wszystkie powyższe funkcje działają poprawnie i łączą się ze sobą jesteś w stanie utrzymać równowagę. Dzięki ich współpracy, jesteś w stanie prawidłowo określić położenie swojego ciała i reagować adekwatnie do tej informacji. Kiedy któreś z tych receptorów przestają działać lub ich połączenie zostaje zaburzone, jesteś narażony na zawroty głowy.
Czy zawroty głowy nasilają się z wiekiem?
Ryzyko występowania częstych i mocnych zawrotów głowy nasila się wraz z wiekiem. Szczególnie narażone na tę dolegliwość są kobiety. Odczuwanie objawów jest kwestią bardzo subiektywną. Zaburzenia równowagi mogą być prawie niezauważalne lub bardzo uciążliwe, utrudniające poruszanie się. Jest to kwestia całkowicie indywidualna.
Warto zaznaczyć, że zawroty głowy w starszym wieku mogą być dość groźną dolegliwością. Szczególnie jeśli mieszkasz samemu – nagła utrata równowagi bywa bardzo niebezpieczna. W przypadku niefortunnego upadku, konsekwencje mogą być katastrofalne. Jeśli często odczuwasz mocne zawroty głowy, zgłoś się do lekarza.
Od czego mogą być zawroty głowy?
Najczęstsze przyczyny zawrotów głowy to po prostu gwałtowne zmiany pozycji i ułożenia ciała. Takie zawirowanie zwykle trwa tylko krótką chwilę. Niektórzy jednak cierpią na przewlekłe zawroty głowy, trwające nawet długie lata. Oto niektóre z częstszych przyczyn zawrotów głowy:
- nadciśnienie tętnicze;
- cukrzyca;
- zwyrodnienie w obszarze odcinka szyjnego kręgosłupa;
- urazy i stany zapalne ucha wewnętrznego;
- stosowanie niektórych leków;
- choroba Meniere’a;
- miażdżyca naczyń krwionośnych;
- zaburzenia hormonalne;
- zapalenie mózgu;
- urazy głowy;
- wstrząśnienie mózgu;
- stwardnienie rozsiane;
- nowotwory różnego rodzaju i umiejscowienia;
- stres i zaburzenia psychologiczne.
Jeśli twój ogólny stan zdrowia nie jest zbyt dobry, zawroty głowy mogą być groźne. Jeśli odczuwasz je dość mocno i często, nie wahaj się powiedzieć o tym swojemu lekarzowi. Możliwe, że konieczne będzie wykonanie kilku badań diagnostycznych, aby wykluczyć obecność poważnych chorób.
Zawroty głowy przy wstawaniu
Jest to jeden z najczęstszych rodzajów tej dolegliwości. Za zawroty głowy przy wstawaniu najczęściej odpowiada zjawisko zwane hipotonia ortostatyczna. Co to takiego? Jest to dość powszechna przypadłość – wahanie ciśnienia tętniczego podczas zmiany pozycji ciała. Dlaczego właściwie występuje taka różnica?
Ciśnienie krwi w twoim organizmie wygląda inaczej w pozycji stojącej i leżącej. Jest ono zależne od wielu różnych czynników: ilości osocza, odruchów baroreceptorów i kontroli napięcia w naczyniach krwionośnych. Jeśli masz obniżoną ilość osocza, jesteś narażony na hipotensję. Zawroty głowy przy wstawaniu mogą być wówczas szczególnie nasilone od razu po przebudzeniu się lub po wyjątkowo obfitym posiłku.
Zawroty głowy w ciąży
Tego typu zawroty głowy w ciąży są bardzo powszechnym objawem. Organizm kobiety ciężarnej jest wyjątkowo podatny na tego typu zachwiania. Jednak osoby starsze są również mocno narażone na to zjawisko. Zaburzenia ciśnienia, które rozwijają się wraz z wiekiem sprawiają, że jesteś bardziej narażony na zawroty głowy.
Zawroty głowy przy schylaniu
Podstawą tego zjawiska są podobne czynniki do tych opisanych powyżej. Kiedy znajdujesz się w pozycji stojącej, większość twojej krwi znajduje się w dolnych partiach ciała i niższych częściach organów. Gdy nagle zaczynasz się schylać lub kłaść, oddziałuje na ciebie siła grawitacyjna. W związku z tym, krew w twoim organizmie rozkłada się inaczej. Zawroty głowy przy schylaniu są więc całkowicie uzasadnione – w twoim ciele następuje nagła zmiana poziomu ciśnienia.
Dlaczego starsi ludzie cierpią na ten tym zawrotów głowy?
Zawroty głowy przy schylaniu są bardzo często spotykane wśród starszych pacjentów. Dlaczego? Otóż zawroty głowy spowodowane są dolegliwościami, które towarzyszą starzeniu się organizmu. Należą do nich:
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzona praca baroreceptorów;
- dysfunkcja rozkurczowa;
- niewydolność układu nerwowego;
- odwodnienie organizmu;
- zawał serca;
- sepsa;
- bradykardia;
- tachykardia;
- zażywanie niektórych leków, takich jak alfa-blokerów, diuretyków, środków przeciwdepresyjnych, itp.
Warto udać się do lekarza na specjalne badanie pochyleniowe. Podczas takiego testu, specjalista zbada twoje ciśnienie skurczowe i rozkurczowe podczas przebywania w różnych pozycjach. Jeśli jesteś zdrowy, wartości te nie powinny się znacznie od siebie różnić. Natomiast jeśli w wynikach widać wyraźne wahania, może to świadczyć chociażby o cukrzycy, amyloidozę lub niedobory witaminy B12.
Zawroty głowy podczas leżenia
Przyczyny zawrotów głowy przy gwałtownej zmianie pozycji są już stosunkowo jasne. A co oznaczają zawroty głowy podczas bezruchu? Czasem zdarzają się nawet zawroty głowy podczas leżenia. Jest to bardzo nieprzyjemna dolegliwość. Zjawisko to może być tak nasilone, że wręcz odczuwasz lęk przed położeniem się do łóżka.
Od czego mogą być zawroty głowy, zwane potocznie łóżkowymi? Dolegliwość ta może być związana z uwolnieniem i przesuwaniem się wolnych otolitów w kanale półkolistym twojego ucha wewnętrznego. Jesteś narażony na takie zjawisko na skutek przebytej infekcji, urazu głowy lub powstania jakiegoś zwyrodnienia. Szanse na zachorowanie coraz bardziej się zwiększają wraz z biegiem lat.
Zawroty głowy podczas leżenia mogą pojawiać się chociażby podczas obracania się z boku na bok. Nawet tak drobny ruch może wywołać nieprzyjemne dolegliwości: zawroty głowy, ale też nudności, bladość, lęk, a nawet wymioty. W celu diagnozy, lekarze stosują tzw. test Dix-Hallpike’a. Polega on w głównej mierze na dokładnej obserwacji ruchu gałek ocznych w momencie wystąpienia zawrotów głowy. Jest to dla lekarza wystarczająca informacja o twoim stanie zdrowia.
Co na zawroty głowy?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie – co oznaczają zawroty głowy? Jak widzisz, przyczyny tej dolegliwości mogą być różne. Leczenie zaburzeń równowagi wygląda inaczej, w zależności od powodów występowania i charakterystyki schorzenia. A co na zawroty głowy okaże się pomocne i skuteczne? To także zależy od twojej indywidualnej sytuacji.
Jeśli odczuwasz zaburzenia równowagi, w pierwszej kolejności usiądź lub przytrzymaj się czegoś stabilnego – ściany, drzwi, poręczy czy nawet pobliskiej osoby. Natychmiastową ulgę powinno przynieść ci uspokojenie ciała i wzroku oraz wyrównanie ciśnienia. Skup swoją uwagę na jednym, nieruchomym przedmiocie. Pozostań w nieruchomej pozycji, oddychaj głęboko i poczekaj na ustąpienie objawów. Jeśli poprawa sytuacji nie następuje, postaraj się zadzwonić na pogotowie lub przynajmniej do bliskiej ci osoby.
Zawroty głowy – leki
W niektórych przypadkach wskazane jest także leczenie farmakologiczne. Istnieją pewne leki na zawroty głowy, które mogą być bardzo skuteczne. Nie decyduj się jednak na żadne z nich samodzielnie. Zawsze najpierw skonsultuj się ze swoim lekarzem. Zawroty głowy mogą być bowiem objawem poważniejszej choroby. W takiej sytuacji, samo leczenie objawów nie przyniesie ci korzyści.
Doraźne leki na zawroty głowy obejmują:
- leki przeciwhistaminowe;
- betahistynę;
- neuroleptyki;
- benzodiazepiny i inne anksjolityki;
- antagonistów wapnia.
Terapia ruchowa na zawroty głowy i zaburzenia równowagi
Lekarz może także zalecić ci kinezyterapię. Ta skomplikowana nazwa kryje bardzo proste znaczenie. Jest to terapia ruchowa, a dokładniej gimnastyka lecznicza. Odpowiednimi ćwiczeniami wspomożesz swój układ ruchu. Z czasem, zawroty głowy staną się rzadsze i bardziej znośne.
Domowe sposoby na zawroty głowy
Jeśli chodzi o domowe sposoby i naturalne środki na zawroty głowy – świetnie w tym celu sprawdzi się imbir. Zetrzyj go na tarce i zalej szklanką wody, a następnie podgrzej. Warto regularnie pić taki napar. Dbaj także o odpowiednie nawodnienie swojego organizmu oraz o zapewnienie mu odpowiedniej diety. Niedobór witamin i innych składników często powoduje zaburzenia równowagi i nieprzyjemne wirowanie w głowie.
Pamiętaj, że profilaktyka jest zawsze łatwiejsza niż leczenie. Zacznij o siebie dbać zanim będzie za późno. Podstawą długiego życia jest zdrowa dieta, aktywność fizyczna i częste badania rutynowe.
Zawroty głowy mogą mieć bardzo różne przyczyny – od zaburzeń błędnika i niedoborów witamin po poważne choroby neurologiczne. Samodzielna diagnoza jest bardzo trudna, dlatego warto udać się z tym problemem do lekarza. Wykona on testy diagnostyczne i zaleci ci leczenie adekwatne do otrzymanych wyników. Zaburzenia równowagi nie zawsze są powodem do obaw, lecz jeśli jest to nawracający objaw, warto się nim zainteresować. Leczenie zawrotów głowy opiera się na łagodzeniu objawów oraz niwelowaniu przyczyn schorzenia.
Zobacz także:
- Awitaminoza – co robić, gdy w organizmie brakuje witamin?
- Ból głowy przed burzą. Jak zmiana pogody wpływa na samopoczucie?
- Bóle głowy u dziecka – jak pomóc dziecku, gdy ból głowy zdaje się nie ustępować?
- Nadciśnienie – choroba XXI wieku. Jak ją rozpoznać i leczyć?
- Właściwości lecznicze imbiru, przeciwwskazania i wpływ na kobiety w ciąży. Co trzeba wiedzieć?