Tarczyca to gruczoł odpowiedzialny za prawidłową syntezę hormonów: trójjodotyronina, tyroksyna i kalcytonina. Te trzy substancje wpływają na sprawność metabolizmu i gospodarkę wapniowo-fosforową w ciele. Zaburzenie działania tarczycy może wiązać się z jej nadczynnością lub niedoczynnością. To właśnie niedoczynność tarczycy, czyli Hashimoto, jest popularniejszym rodzajem choroby w rozwiniętych krajach zachodnich.
Choroba Hashimoto – co to jest?
Hashimoto może pojawić się na skutek wpływu czynników środowiskowych. Występuje również przez czynniki genetyczne oraz żywieniowe. Hashimoto powstaje też przez różnego typu infekcje, zażywanie niektórych leków, terapię cytokinami, napromieniowanie radioaktywne, nadmiar jodu w organizmie, sole litu bądź niewystarczającą ilość selenu.
Choroba Hashimoto to przewlekły limfocytowy stan zapalny tarczycy. To schorzenie autoimmunologiczne powoduje wytwarzanie przez układ odpornościowy przeciwciał przeciwko białkom. Co to oznacza? Organizm sam atakuje własne tkanki. Choroba może przebiegać łagodnie i bezobjawowo lub bardziej agresywnie.
Częściej spotykana jest wśród kobiet. Zwykle pojawia się wraz z innymi schorzeniami autoimmunologicznymi, takimi jak cukrzyca typu I czy choroba trzewna. Niedoczynność tarczycy zwykle pojawia się u osób pomiędzy 30. a 50. rokiem życia. Wyjątkowo duże, przewlekłe nasilenie stresu znacznie zwiększa ryzyko powstania choroby.
Osoby cierpiące na tę chorobę zadają sobie pytanie – jaka dieta przy niedoczynności tarczycy Hashimoto jest najlepsza? W tym temacie istnieje wiele niepewnych informacji. Nowe wiadomości pojawiają się niemal co roku. Nie wszystkie dane są sprawdzone i potwierdzone naukowo. Pojawia się wiele wątpliwości na temat tego, co powinna zawierać dieta w chorobie Hashimoto. Co jeść, aby wspomóc pracę tego gruczołu?
Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy – dieta
Dieta przy Hashimoto to nieustanny proces nauki. W pewnym sensie nie warto z tą chorobą walczyć – trzeba z nią współpracować. Istnieje wiele sposób na to, jak pogodzić ją ze swoim życiem. Dieta przy niedoczynności tarczycy Hashimoto może wydawać się skomplikowana. Jednak gdy opanujesz kilka podstawowych zasad, może stać się znośna, a nawet przyjemna.
Tarczyca jest dość wrażliwa na wszelkie niedobory pokarmowe. Dlatego podstawą diety jest bogactwo w składniki odżywcze, witaminy i minerały. Pamiętaj, aby w pierwszej kolejności zasięgnąć porad lekarza. Stosuj też prawidłowe leczenie, które ureguluje twoje hormony tarczycowe. Dopiero w następnej kolejności możesz rozważać, co jeść przy Hashimoto i jak nie tyć.
Hashimoto – co jeść?
Twoja dieta powinna być ustalana indywidualnie. Weź pod uwagę swoją płeć, tryb życia, wiek, poziom aktywności fizycznej i inne czynniki. Istnieje jednak kilka uniwersalnych zasad.
Przede wszystkim pamiętaj o uwzględnieniu w diecie dużej ilości pełnowartościowego białka. Zawarte w nich aminokwasy są niezbędne do produkcji hormonów tarczycy. Ważny jest też błonnik, skutecznie usprawniający pracę jelit. Nawet przy diecie odchudzającej w chorobie Hashimoto uwzględnij duże ilości zdrowych, wartościowych tłuszczy roślinnych. Szczególnie ważną rolę grają też witaminy A, C i E. Mają one unikalne właściwości antyoksydacyjne. Zadbaj również o odpowiednią podaż witaminy D i B w swojej diecie w Hashimoto. Ważny jest także cynk.
Niezbędne do wspomagania organizmu przy Hashimoto są poniższe składniki.
- Jod – konieczny do procesu syntezy komórek hormonów tarczycy. Mimo to nie należy go dodatkowo suplementować. Jego nadmiar jest szkodliwy dla zdrowia. Może on nawet całkowicie zahamować pracę gruczołu tarczowego. Zdrowe ilości tego pierwiastka przyswoisz, jedząc owoce morza, ryby, nabiał i jajka z ekologicznego chowu.
- Selen – wspomaga prawidłowe działanie tarczycy. Jest ona najbardziej nasycona tym mikroelementem ze wszystkich organów znajdujących się w ciele. Produkty bogate w selen to orzechy brazylijskie, tuńczyk, ostrygi, mąka pełnoziarnista, mięso oraz grzyby. Od zawartości tego pierwiastka w produktach spożywczych zależy nasycenie nim gleby. Dlatego czasem suplementacja może być konieczna.
- Żelazo – w dużej ilości spotykane jest w czerwonym mięsie, jednak zawarte w nim kwasy tłuszczowe są niekorzystne dla zdrowia. Inne produkty bogate w ten pierwiastek to ryby, jaja, rośliny strączkowe, orzechy i nasiona. Aby zapewnić lepszą wchłanialność żelaza, dobrze jest łączyć je z witaminą C, np. z papryką, natką pietruszki, kiwi, truskawkami.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 – mają właściwości przeciwzapalne. Regularne spożywanie tych substancji poprawia samopoczucie i łagodzi przebieg Hashimoto. Dobre źródła omega-3 to siemię lniane, olej rzepakowy, orzechy włoskie oraz ryby: tuńczyk, łosoś, halibut, śledź, makrela.
Dieta w tej chorobie powinna zawierać duże ilości zielonych warzyw, chudych mięs, ryb morskich, roślin strączkowych, orzechów, jaj ekologicznych, chudego nabiału, pestek dyni, słonecznika, siemienia lnianego, pełnoziarnistych zbóż i wody mineralnej.
Czego nie jeść przy Hashimoto?
Zalecana dieta związana z chorobą Hashimoto wyklucza pewne produkty z codziennego jadłospisu. Zalicza się do nich źródła substancji goitrogennych. Są to tzw. związki wolotwórcze, które mogą zablokować wchłanianie jodu przez organizm, a jednocześnie pobudzają wydalanie tego pierwiastka.
Niedobór jodu skutkuje pogłębieniem choroby Hashimoto. Dieta powinna więc dążyć do ograniczenia soi (także m.in. tofu, mleka sojowego i jej innych przetworów), brokułów, kalafiorów i warzyw kapustnych. Nie oznacza to całkowitego wykluczenia tych produktów. Goitrogeny rozpuszczają się w wodzie. Gotowanie powyższych produktów zmniejsza zawartość substancji wolotwórczych.
Poniższe produkty także należą do grupy tych, których nie należy jeść przy Hashimoto:
- wysoko przetworzone jedzenie,
- słodycze, ciasta, słodkie wypieki i czekolada,
- tłuste mięsa i wędliny,
- jasne pieczywo i inne produkty z białej mąki pszennej,
- słone, przetworzone przekąski,
- napoje alkoholowe i słodkie, gazowane.
Wyszukując informacje na temat tego, czego nie jeść przy Hashimoto, możesz spotkać się z sugestią eliminacji glutenu. Jednak, według badań POLSPENu z 2018 roku, nie istnieją żadne naukowo potwierdzone powody do wykluczenia z diety Hashimoto glutenu. Chorobą, która wymaga całkowitej eliminacji tego składnika z jadłospisu, jest celiakia. U osób cierpiących na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy istnieje większe ryzyko wystąpienia i tej choroby. Jednakże sama diagnoza Hashimoto nie wiąże się z bezwzględną koniecznością wprowadzenia diety bezglutenowej. Pamiętaj, że pełnoziarniste zboża zawierają dużą ilość korzystnego błonnika, magnezu i witamin z grupy B. Warto też pogłębić diagnozę w kierunku nietolerancji laktozy, która według niektórych doniesień naukowych może współwystępować z chorobą.
Hashimoto – jak nie tyć?
Niski poziom hormonów tarczycowych skutkuje przewlekłym zmęczeniem i apatią. Chorując na Hashimoto, być może borykasz się z sennością, zaburzeniami pamięci lub przewlekłym uczuciem zimna. Ciągłe zmęczenie charakterystyczne dla tej choroby często utrudnia podejmowanie aktywności fizycznej. Kiedy poziom dziennego ruchu jest zaniżony, maleje także zapotrzebowanie energetyczne. Co więcej, mała ilość hormonów produkowanych przez tarczycę utrudnia prawidłowy metabolizm. Te wszystkie czynniki sprawiają, że wiele osób z chorobą hashimoto zmaga się z nadwagą. Dlatego, jeśli chcesz rozwiązać problem, jak nie tyć przy Hashimoto, regularnie stosuj przepisane przez lekarza leki.
Choroba Hashimoto a dieta odchudzająca to niekoniecznie proste połączenie. W pierwszej kolejności zadbaj o swoje zdrowie i o zapewnienie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Aby nie tyć przy Hashimoto lub zrzucić nadmiar wagi, potrzebna ci będzie dieta o ujemnym bilansie energetycznym. Oznacza to spożywanie mniejszej liczby kalorii niż potrzeba do zachowania tej samej masy ciała. Redukcyjna dieta w chorobie Hashimoto będzie wyglądała inaczej dla każdego.
Aby schudnąć lub nie tyć przy Hashimoto, zwykle wystarczy odjąć około 300-500 kcal dziennego zapotrzebowania. Na początku takiej redukcyjnej diety przy autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy dobrze jest dokładnie liczyć kalorie. W ten sposób rozpoznasz, które dania i produkty są wysokokaloryczne, a które możesz jeść często. Po pewnym czasie liczenie kalorii staje się zbędne.
W celu zdrowego schudnięcia z Hashimoto dobrze zasięgnąć porady dietetyka. Specjalista pomoże ułożyć ciekawy i smaczny jadłospis, sprzyjający redukcji wagi. Catering dietetyczny z wariantem diety Hashimoto jest także rozsądnym pomysłem. W Polsce pojawia się coraz więcej tego typu firm.
Pamiętaj, że życie z chorobą Hashimoto nie musi być trudne. Zadbaj, aby twoja dieta Hashimoto była zdrowa i odpowiednia dla twojego ciała i stylu życia. W połączeniu z odpowiednimi lekami takie odżywianie poprawi twoje zdrowie i samopoczucie. Wiedząc, co jeść przy Hashimoto, a czego się wystrzegać, możesz prowadzić normalne, szczęśliwe życie.
Zobacz także:
- Choroba Hashimoto i niedoczynność tarczycy – dieta, przykładowy jadłospis. Zalecenia diety w niedoczynności tarczycy
- Dieta w Hashimoto – dlaczego musisz na nią zwracać uwagę?
- Endokrynolog – czym się zajmuje?
- Niedoczynność czy nadczynność tarczycy? Dieta wspomagająca proces leczenia
- Ile się czeka na wynik TSH? Normy hormonu we krwi
Według mnie taką dietę warto jest ustalać z lekarzem, który doskonale zna się na takich rzeczach. Każdy człowiek jest inny, a ta dolegliwość objawia się bardzo indywidualnie, więc przede wszystkim – do lekarza.